Libellen, dagvlinders en sprinkhanen in het Wooldse Veen geïnventariseerd

Het Wooldse Veen bij Winterswijk is een hoogveen op de grens van Nederland en Duitsland. In opdracht van de eigenaar, Natuurmonumenten, zijn in 2017 de libellen, dagvlinders en sprinkhanen van dit Natura2000-gebied in kaart gebracht. Daarvoor is het hele natuurgebied een aantal malen bezocht door deskundigen. De inventarisatie bevestigt het beeld van de boswachters dat het gebied nog redelijk soortenrijk is. Hoewel het gebied niet verder achteruit is gegaan, is de afgelopen decennia wel een aantal hoogveenvlinders verdwenen. Door de maatregelen die recent zijn getroffen en die we de komende jaren uitvoeren, zal naar verwachting het leefgebied voor libellen, dagvlinders en sprinkhanen verbeteren.

In de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw lag het gebied er slecht bij. Het verdroogde en groeide dicht met bos. Alleen in kleine veenputjes kwam nog hoogveen voor. In die tijd verdwenen ook de echte hoogveenspecialisten, zoals veenbesblauwtje, veenhooibeestje en veenbesparelmoervlinder.

De laatste jaren is veel geïnvesteerd in het gebied. Er is een damwand geslagen en het bos is teruggedrongen. In een kavelruil zijn in- en aanliggende landbouwgronden vrijgemaakt en toegedeeld aan Natuurmonumenten en provincie. Daardoor kan de komende jaren de waterhuishouding verder verbeteren en kunnen overgangen van hoogveen naar heide en schraal grasland ontwikkeld worden. Zo wordt het een robuust natuurgebied dat de invloeden van vermesting en verzuring uit de omgeving beter kan weerstaan. Deze maatregelen worden daarom gefinancierd uit het PAS-programma (Programmatische aanpak stikstof).

Enkele vondsten tijdens de inventarisaties in 2017

Gevlekte witsnuitlibel gespot
Al enige jaren worden exemplaren verspreid door het veengebied gezien en ook de inventarisatie van dit jaar leverde een aantal waarnemingen op. Deze zeldzame soort heeft hier nu vermoedelijk echt een populatie.

Venwitsnuitlibel
Ook de venwitsnuitlibel is gezien. Deze kenmerkende soort voor voedselarme vennen en venen gaat in Nederland snel achteruit, maar is gelukkig nog wel in het Wooldse Veen aanwezig.

Grote weerschijnvlinder nieuw in Wooldse Veen
Een nieuwe soort die dit jaar is gezien, is de grote weerschijnvlinder. Deze vlinder is spectaculair om te zien door de blauwpaarse glans op de bovenkant van de vleugels. Alleen de mannetjes hebben deze glans. Het vrouwtje is bruin en mist de glans. Deze vlinder komt op meer plekken rondom Winterswijk voor en heeft nu mogelijk ook een plekje in het Wooldse Veen gevonden. Rond de eeuwwisseling waren er vermoedelijk maar tien of elf populaties in Nederland. Sindsdien breidt de soort zich weer uit. Door de natuurmaatregelen in het Wooldse Veen zal het leefgebied voor deze soort aantrekkelijker worden.

Heidesabelsprinkhaan en zompsprinkhaan
Van de sprinkhanen zijn de heidesabelsprinkhaan en zompsprinkhaan waargenomen. Beide soorten zijn zeldzaam in de omgeving van Winterswijk en karakteristiek voor heide en schrale graslanden. Het zijn daarom belangrijke graadmeters voor de kwaliteit van het gebied.

Tekst: Willem Drok, Provincie Gelderland
Foto’s: Provincie Gelderland; Natuurmonumenten,Vlinderstichting-Andre den Ouden, Saxifraga