Nog overal heidelibellen

Er zijn negen soorten heidelibellen in ons land. De zwarte is het meest aan heide gebonden, hoewel ook deze wel zwerft. Een aantal heidelibellen hebben een beperkt voorkomen en sommige zijn echt zeldzaam. Drie soorten zijn wijd verbreid en alle drie worden ook nu in oktober nog wel gezien: bloedrode, steenrode en bruinrode heidelibel. Verreweg de meest gemelde soort op Waarneming.nl en Telmee is de bruinrode heidelibel. Deze is nog volop aanwezig en is ook een opvallende libel. Hij zit vaak op kale plekken, bijvoorbeeld muurtjes, paaltjes of zitbankjes om daar te zonnen en op te warmen en dan valt hij erg op. De mannetjes zijn rood van kleur, hoewel zo laat in het jaar de kleur steeds donkerder wordt, bijna bruin. Vrouwtjes zijn altijd bruinig. Ook de steenrode heidelibel is er nog, maar deze wordt veel minder waargenomen dan zijn bruinrode broertje. De bloedrode heidelibel is van de drie het minst aanwezig.

Aan de kleuren in de naam van de heidelibellen moeten we trouwens niet veel waarde hechten, want de kleur varieert sterk met geslacht en leeftijd. Jonge dieren zijn bruingeel van kleur en de mannetjes worden rood als ze geslachtsrijp worden. In de loop van de tijd wordt de kleur donkerder en nu, zo laat in het jaar, zijn ook de vrouwtjes donkerbruin tot zelfs roodachtig. De bloedrode heidelibel is goed te herkennen aan de geheel zwarte poten. De andere twee hebben gele of bruine strepen langs de poten. De steenrode heidelibel is te herkennen aan de hangsnor. Bovenop hun snuit hebben alle heidelibellen een zwart vlekje, als een soort van snorretje. Bij de steenrode heidelibel loopt het zwart langs de rand omlaag, waardoor de snor een hangsnor wordt. Bij de bruinrode ontbreekt dit en die heeft dus alleen het zwarte snorretje bovenop. Let er maar eens op en als je ze in je tuin ziet geef dit dan door via de Jaarrond tuintelling.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting