Grauwe Kiekendief Sally - VOOR EENMALIG GEBRUIK

Grauwe Kiekendief aan de Goudkust

Grauwe Kiekendief - Kenniscentrum Akkervogels
29-DEC-2016 - Een Brits vrouwtje Grauwe Kiekendief vliegt voor haar overwintering helemaal naar de kust van Ghana. Nog niet eerder in twaalf jaar zenderonderzoek, en na 67 Grauwe Kiekendieven gezenderd te hebben, is een Grauwe Kiekendief zó ver zuidelijk waargenomen. De 66 andere zendervogels overwinterden tussen Senegal en Tsjaad in de Sahel, het savannegebied dat tussen de Sahara en de tropische kust in ligt.

In de zomer van 2016 kreeg het Grauwe Kiekendiefvrouwtje ‘Sally’ haar satellietzender. Zij was een broedvogel in county Norfolk (GB), en bracht daar samen met het mannetje ‘Roger’ twee jongen groot. Tijdens de trek leek zij aanvankelijk de route te volgen die de andere Britse Grauwe Kiekendieven ook namen, met een eerste stop in het zuiden van Mauritanië. Maar waar haar partner ‘Roger’ net als in 2015 doorvloog naar Senegal, verbaasde ‘Sally’ iedereen door almaar verder naar het zuiden te trekken.

Satelliettracks van Grauwe Kiekendieven 2005-2016. De route van Sally springt eruit

'Sally' vertrok op 15 augustus uit haar broedgebied, drie weken nadat zij een satellietzender had gekregen. Van de zeven satellietvogels arriveerde zij op 29 augustus als één van de eerste in Afrika. Van 4 september tot 24 oktober verblijft zij in het grensgebied tussen Mauritanië en Malí, vlakbij de andere Britse grauwe Kiekendieven 'Beatrice' en 'Mel'. Op 25 oktober vliegt zij door naar de Ivoorkust, wat al spectaculair ver weg is. Begin december peilen we haar zender in het stroomgebied van de Volta in Ghana, hetzelfde gebied waar Bruine kiekendief 'Roelof' overwinterde. Na een paar dagen vliegt ze nog weer 100 kilometer zuidelijker om in een akkergebied vlakbij de Ghanese kust neer te strijken.

Migratietracks van Grauwe Kiekendief Sally en Bruine Kiekendief Roelof. Beide vogels doen tijdens hun overwintering het stroomgebied van de Volta in zuidelijk Ghana aan

Grauwe Kiekendieven zijn heel plaatstrouw, zij overwinteren in Afrika op vaste plekken. Elk individu heeft zijn ‘eigen’ gebieden die hij elk jaar weer bezoekt in ongeveer dezelfde periode. Het is altijd weer spannend als een nieuwe vogel met een zender gevolgd wordt: welke nog onbekende overwinteringsgebieden zal hij onthullen? Geheid dat daar ook andere Grauwe Kiekendieven verblijven. Die gebieden bezoeken we dan weer tijdens ons veldwerk in Afrika, om daar de individuen te tellen en het voedselaanbod te meten.

'Sally' spant met haar zuidelijke uitschieter voorlopig de kroon. We kijken met spanning toe welke route zij de rest van de overwinteringsperiode zal volgen. 

Satellietopname van het landbouwgebied ten noorden van Songor Lagoon (Ghana) waar Sally sinds 12 december vertoeft.

Tekst: Madeleine Postma & Oike Vlaanderen, Werkgroep Grauwe Kiekendief
Leadfoto: Mark Thomas (Brits vrouwtje Grauwe Kiekendief Sally) 
Kaarten: Werkgroep Grauwe Kiekendief/Google Earth

NASCHRIFT:

Sally keerde vanuit Ghana terug naar county Norfolk in Engeland, waar zij samen met Roger in de zomer van 2017 drie jongen grootbracht. Begin augustus was de zender van Sally van het ene op het andere moment uit de lucht. Dat duidt op sabotage, oftewel moedwillige uitschakeling. Hetzelfde overkwam in 2014 de zender van het vrouwtje Mo, in hetzelfde gebied.

Het ernstige vermoeden is dat Sally in de buurt van Bricham is doodgeschoten. Dat is een groot verlies voor de Britse populatie grauwe kiekendieven, die uit slechts vier paartjes bestaat. Sally was nog een jong vrouwtje, en had nog vele jaren kunnen bijdragen aan de populatie. De Royal Society for the Protection of Birds, met wie Werkgroep Grauwe Kiekendief samen het satellietzenderprogramma uitvoert, schreef een blog over de vermissing: "The end of Sally".

(Augustus 2017)