Suzuki-fruitvlieg kan leiden tot voedseltekort voor vogels
De Natuurkalender, Hellingman Onderzoek en Advies, Wageningen UniversityVorige week liepen de maximumtemperaturen op tot recordhoogte in ons land. De aanhoudend hoge emperaturen zijn ideaal voor de ontwikkeling van de suzuki-fruitvlieg. Uit de wetenschappelijke literatuur blijkt dat suzuki-fruitvliegen zich het snelst ontwikkelen bij temperaturen van 28 °C. Boven de 30 °C loopt de ontwikkelingssnelheid snel terug. Ze leggen de meeste eieren bij temperaturen tussen de 18 en 22 °C.
Tijdens de recente warme periode hebben we de ontwikkeling gevolgd van de suzuki-fruitvliegen in diverse planten waaronder vlier, kamperfoelie, laurier, sneeuwbes, virburnum bessen en wilde bramen. De ontwikkeling van zowel jonge als oude larven verliep goed. Als een bes leeggegeten is verhuizen de larven naar een andere bes om de ontwikkeling te voltooien. De bessen blijven verschrompeld achter. De volwassen fruitvliegen vliegen naar nieuwe struiken zodra er onvoldoende vruchten zijn om een verdere uitbreiding van de populatie mogelijk te maken. In ons bericht van 10 september "in vrijwel hele land veel suzuki-fruitvliegen aangetroffen in vallen eikenprocessievlinder” lieten we al zien dat de suzuki-fruitvlieg in staat is om grote afstanden af te leggen. De hoge temperaturen en de zuidelijke stroming hebben mogelijk ook bijgedragen aan een extra snelle verspreiding van de suzuki-fruitvlieg. Vroeg in de ochtend zijn ze op dit moment veelvuldig te vinden tussen de afgevallen bladeren, waar ze kennelijk de nacht doorbrengen.
Volop voedsel aanwezig in de Nederlandse natuur. De film laat onder andere zien hoe larven zich volvreten in de vruchten (film: Silvia Hellingman)
Op heel veel plaatsen vind je nu aangetaste vruchten. De suzuki-fruitvlieg is berucht om het grote aantal gecultiveerde en wilde plantensoorten waarop hij kan leven. Als de ontwikkeling van de suzuki-fruitvliegen zich blijft doorzetten kan dit grote gevolgen hebben voor veel dieren in de natuur. De vruchten worden door de fruitvlieg opgegeten en verrotten veel sneller dan normaal waardoor er minder vruchten beschikbaar zijn voor andere beesten. Vanwege de beschikbaarheid van veel voedsel in de natuur en de aanhoudend ideale weersomstandigheden kan de populatie dit jaar flink uitgroeien. In de fruitteelt blijkt al dat suzuki-fruitvlieg in staat is om tientallen procenten van alle vruchten aan te tasten. Als dat ook in de natuur gebeurt dan kunnen er voedseltekorten ontstaan voor bijvoorbeeld vogels. De vruchten vormen een belangrijke voedselbron die gebruikt wordt om op te vetten voor de moeilijke winterperiode. Het is echter nog onduidelijk wat de precieze effecten zullen zijn.
Helaas is er weinig aan de ontwikkeling te doen. We moeten vertrouwen op de vele predatoren en parasieten om de populatie in te dammen. Op dit moment zijn de strontvliegen Scathophaga stercoraria volop te vinden in de buurt van aangetaste bessen. Het is echter zeker dat de suzuki-fruitvlieg een blijvende grote impact op de Nederlandse natuur zal hebben.
Tekst: Silvia Hellingman, Biocontrole Onderoek & Advies, Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s en films: Silvia Hellingman