Bijzonder veel mosselzaad in westelijke Waddenzee

Dat is bijzonder veel. In 2010 en 2011 was er bijvoorbeeld praktisch geen mosselzaad, terwijl in 2015 de teller bleef steken op 20 miljoen kilogram. 'Sinds 1996 is er niet zo’n grote hoeveelheid mosselzaad gevonden,' weet Nico Laros van de Waddenunit.

De Waddenunit heeft samen met onderzoekers van Wageningen Marine Research (WMR) en adviesbureau MarinX de afgelopen maanden de mosselbanken op de diepere delen van de westelijke Waddenzee in kaart gebracht. Dat doen ze in opdracht van PO Mosselcultuur uit Yerseke en het Ministerie van Economische Zaken.

Gunstige omstandigheden

Er zijn in totaal 1166 stations bezocht, waarbij op elk station steeds een sleep van circa 200 meter met de mosselkor werd gedaan, waarna er op basis van de vangsten bestandsschattingen zijn gemaakt. Op deze manier is 2226 hectare aan sublitorale mosselbanken geïnventariseerd. De 95 miljoen kilogram die nu is waargenomen is uitzonderlijk. 'Dit is al snel 2 tot 3 keer zoveel als gemiddeld,' vertelt Laros.

De omstandigheden waren dit jaar gunstig voor een goede mosselzaadval. 'De watertemperatuur was goed, dus relatief hoog,' legt Laros uit. 'Het voedselaanbod van hele kleine algjes was optimaal en er waren op dat moment weinig kleine garnalen, waardoor de predatie laag was.'

Visserij

Voor de natuur, maar ook voor de visserij is dit goed nieuws. Vorige week dinsdag is de mosselzaadvisserij gestart. Hoewel men drie dagen mocht vissen, had iedereen de eerste dag ruimschoots zijn individuele quotum voor die visweek al gevangen. Enkele schepen waren na een paar uur al gereed.

De komende periode wordt de rest van het quotum opgevist. Die visserij staat gepland in de weken 39, 41 en 43. In deze weken is het doodtij (dat wil zeggen dat er weinig stroming is) en dat is gunstig voor de visserijresultaten. De PO Mosselcultuur heeft afgesproken tot een 'Beheerste visserij'. Dat betekent dat er primair gevist wordt in de gebieden waar het mosselzaad wordt bedreigd. Bijvoorbeeld door vraat van zeesterren of een verhoogde kans op wegspoelen. In de stabielere en voor de visserij gesloten gebieden wordt niet gevist.

Natuur

Het Programma naar een Rijke Waddenzee ondersteunt de transitie naar een meer duurzame mosselvisserij in de Waddenzee. De ontwikkelingen in de gesloten gebieden zijn interessant. Deze gebieden zijn in 2014 gesloten omdat ze het meest kansrijk werden geacht voor de verdere ontwikkeling van meerjarige mosselbanken. Die waren daar immers al in de beviste situatie. Het onderzoek in dit gebied door IMARES (MEGMA-project), en nu ook door de bestandsopname, bevestigt die keuze.

Van de geïnventariseerde mosselbanken met een totaal oppervlak van 2226 hectare liggen de volgende percentages in het gesloten gebied:
11% (253 ha) mosselzaad
44% (462 ha) van het gemengde bestand (meerjarige mosselen en mosselzaad)
71% (677 ha) van de meerjarige mosselen.

Litoraal

Behalve op de diepe delen van de Waddenzee, is er op de droogvallende banken ook mosselzaad geboren en zijn er veel banken bijgekomen. De komende periode gaat de Waddenunit deze banken samen met Wageningen Marine Research (WMR) en MarinX inmeten.

Tekst: Programma naar een Rijke Waddenzee
Foto: Peter Meininger, Saxifraga