wolkrab

Nieuw in Nederland, de Wolkrab, een wandelende spons

Stichting ANEMOON
16-AUG-2016 - Als het had gekund was er op 11 augustus een luid ‘hoera!’ opgestegen uit de Oosterschelde toen twee duikende biologen bij de Zeelandbrug een forse Wolkrab (Dromia personata) tegenkwamen. Het was dan ook de eerste keer dat deze bijzondere krab in Nederland werd waargenomen.

Een van de duikers zag een ovaal stuk broodspons bewegen. Maar toen hij dichterbij kwam om dit vreemde verschijnsel beter te bekijken liep de spons weg! Nieuwsgierig geworden tilde hij hem op en zag dat er een krab onder zat. Helaas was het zicht te slecht om goede foto’s te nemen. Na wat handgebaren werd besloten de krab mee te nemen voor nader onderzoek. Helaas liet de spons daarbij los. Het ging om een mannetje, met een rugschild van 55 millimeter breed. Nog bij de brug werd Reindert Nijland van krabben.net op de hoogte gebracht. Hij was zó enthousiast dat hij onmiddellijk in de auto sprong op weg naar Zeeland. Voordat hij de krab weer losliet in zee maakte hij er in helderder water nog wat onderwaterfoto’s van (zie hieronder).

De Wolkrab in helder water

De Wolkrab, ook wel Sponskrab genoemd, is een zuidelijke soort die voorkomt in de Middellandse Zee en van Senegal tot in het Kanaal. Uit België en van de Engelse oostkust zijn slechts enkele vondsten bekend. Het is verleidelijk om deze vondst toe te schrijven aan het opwarmende zeewater, maar in 1937 werden er al eens twee exemplaren gevangen ter hoogte van Denemarken. Omdat Wolkrabben ook zeldzaam zijn, de meest recent gedocumenteerde vondst in België stamt, voor zover bekend, alweer uit 1953, kan de vondst bij de Zeelandbrug dus ook een toevalstreffer zijn.

De roze scharen van de Wolkrab

De Wolkrab dankt zijn naam aan een bruinrode, fluweelachtige beharing. Met zijn breed en hoog oplopend rugschild en krachtige scharen maakt hij een stevige indruk. De kale uiteinden van de scharen lijken te zijn voorzien van roze nagellak en contrasteren sterk met de rest van het lichaam (zoals te zien op de foto hierboven). Opvallend is dat de achterste twee paar poten op de rug liggen en eindigen in scherpe klauwtjes (zie foto hieronder). Daarmee houdt de krab een spons, of soms ook een kolonie zakpijpen, op de rug vast. De Wolkrab is overigens niet verwant aan de in ons land veel algemenere Chinese wolhandkrab, die lange bruingrijze haren aan de schaarpoten heeft.

De linker 3e en 4e poot van de Wolkrab met de tangetjes waarmee een spons op de rug wordt vastgehouden

Krabben van het geslacht Dromia bemachtigen hun spons door die zelf van de rotsen af te halen. Met hun scherpe scharen knippen ze net zo lang op een korstvormige spons in tot ze eronder kunnen kruipen. Vanuit die positie knippen ze de spons verder op maat waarna ze hem aan de achterpoten haken. Vaak is de spons dan nog te vlak, maar door de spons stevig om hun rugschild te trekken buigen ze hem in vorm. Als de krab de spons verliest draait hij zich op de rug en schuift de spons langs de holle kant weer in positie.

Kom je ook een bijzondere krab tegen? Geef het door aan Stichting ANEMOON of via Telmee.nl.

Tekst: Floris Bennema en Godfried van Moorsel, Biologische Werkgroep van de NOB en Stichting ANEMOON
Foto's: Reindert Nijland; Floris Bennema; Godfried van Moorsel