Herstel van rietkragen voor de grote karekiet in de Vechtplassen

De afname van het aantal grote karekieten in Nederland wordt vooral veroorzaakt door het vastleggen van waterpeilen in alle moerassen en meren. Grote karekieten nestelen namelijk in brede rietkragen die in diep water aan de oevers staan. Dat riet ontwikkelt zich het beste als het water in de zomer flink zakt, de bodem droogvalt, en het riet zich vervolgens kan uitbreiden. Als het water daarna in de winter weer stijgt is er in april weer prachtig riet in diep water aanwezig. Zonder deze peilfluctuaties hoopt zich dood materiaal op tussen het riet, dat vervolgens verzwakt en verdrongen wordt door andere plantensoorten. Dit proces heeft zich inmiddels in geheel Nederland voltrokken zodat er nog nauwelijks krachtig waterriet resteert. In enkele gebieden heeft het ideale riet voor de grote karekiet zich echter staande weten te houden doordat de wind daar voor golven zorgt waardoor het dode materiaal tussen het riet wegspoelt. Zo’n gebied is de Oostelijke Vechtplassen, en dan met name de Loosdrechtse Plassen.

Herstel leefgebied in Oostelijke Vechtplassen

In Loosdrecht bestaat gelukkig al veel aandacht voor het verbeteren van de waterkwaliteit en behoud van rietkragen. Maar toch worden ook daar de resterende waterrietkragen bedreigd door onder meer de aanleg van beschoeiingen, waardoor waterriet verdroogt en verruigt. Ook worden rietkragen soms gewoon verwijderd. Een ander probleem is dat de bomen zich flink uitbreiden aan de oevers van de meren en eilanden. Het riet komt zo in de knel. De grauwe ganzen vreten daarnaast ook nog eens stukken riet weg. Het is dus dringend noodzakelijk om maatregelen te treffen om de kwaliteit van deze overjarige rietkragen te herstellen.

Om de achteruitgang een halt toe te roepen ligt er nu een beschermingsplan voor de grote karekieten in het belangrijkste bolwerk van de soort in Nederland: de Oostelijke Vechtplassen, en dan vooral de Loosdrechtse Plassen. Het is in opdracht van Vogelbescherming gemaakt door de Werkgroep Grote Karekiet Loosdrechtse Plassen, Jan van der Winden en Angela van Bergeijk. Het doel ervan is om het leefgebied van de grote karekiet op korte termijn te verbeteren door de rietkragen te herstellen.

Herstelmaatregelen ook elders bruikbaar

Het plan Herstel van rietkragen in de Vechtplassen voor de grote karekiet geeft uitgebreid tekst en uitleg van maatregelen om het leefgebied van de grote karekiet in Loosdrecht te verbeteren. De Werkgroep Grote Karekiet Oostelijke Vechtplassen en Vogelbescherming gaan met partijen in de streek, waaronder Natuurmonumenten, Waternet en Recreatieschap Midden-Nederland, de maatregelen een slinger geven. Het zijn overigens maatregelen die ook elders heel goed toepasbaar zijn. Het plan is voorzien van heldere illustraties en inrichtingsschetsen.

Het beschermingsproject voor de grote karekiet is onderdeel van het 'Actieplan Bedreigde Vogels' van Vogelbescherming Nederland. Met het actieplan wil Vogelbescherming de bescherming van elf bedreigde vogelsoorten van de Rode Lijst een flinke impuls geven. De grote karekiet is een van deze elf soorten. Op de website van Vogelbescherming lees je meer over hoe we de verbetering van het leefgebied gaan realiseren. Met dit offensief in de Loosdrechtse Plassen zetten we een eerste stap om deze prachtige en unieke rietvogel weer meer perspectief te geven in Nederland. Zodat iedereen in de toekomst kan blijven genieten van de koning onder de rietzangers.

Het beschermingsplan voor de grote karekiet wordt financieel mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds (PBCF) en de leden van Vogelbescherming Nederland.

Download Herstel van rietkragen in de Vechtplassen voor de grote karekiet.

Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Jankees Schwiebbe