Haring, schol en tong Noordzee goed in vorm

Onderzoekers van IMARES Wageningen UR presenteerden op 1 juli de ICES visserijadviezen voor de belangrijkste soorten voor de Nederlandse sector aan het ministerie van Economische Zaken, de visserijsector en maatschappelijke organisaties. ICES maakt jaarlijks een schatting van de bestanden en de hoogte van de visserijdruk en geeft daarna advies over hoeveel er zou mogen worden gevangen om de doelen van het Europese Gemeenschappelijke Visserijbeleid te halen. Het Europese visserijbeleid heeft als doel om de visserijdruk zo te reguleren dat de maximale duurzame oogst (MSY, ‘Maximum Sustainable Yield’) wordt behaald. Dit is de visserijdruk die leidt tot de hoogst mogelijke oogst van een visbestand op de lange termijn.

Haringbestand staat er nog steeds goed voor

Het bestand Noordzeeharing blijft gezond met een omvang van ongeveer 2 miljoen ton volwassen haring. Ook de visserijdruk is laag en ligt zelfs sinds 1996 al onder het MSY streefniveau. Toch adviseert ICES voor 2017 om 18% minder haring voor menselijke consumptie te vangen. Door nieuw wetenschappelijk inzicht in de grootte van de kabeljauwbestanden (die haringen eten) is de hoogte van de natuurlijke sterfte in de berekeningen bijgesteld. Het gevolg is dat de omvang van het Noordzee-haringbestand de afgelopen jaren te positief is geschat. De daadwerkelijke visserijdruk was daardoor achteraf relatief hoger dan geschat. Het bestand en de visserijdruk zijn ondanks de correctie wel steeds op gezond niveau geweest. Het advies voor 2017 is gebaseerd op het gezamenlijke beheerplan van de EU en Noorwegen: dit komt neer op een vangstadvies voor haring van 458.926 ton waarvan 426.259 ton voor menselijke consumptie.

Bestand Noordzeetong verder in de lift

De stand van volwassen Noordzeetong bevindt zich de laatste jaren boven het veilige niveau. De visserijdruk op het tongbestand in de Noordzee is sterk afgenomen en wordt dit jaar op het gewenste duurzame MSY niveau geschat. Begin 2016 werd de volwassen tongstand geschat op 64.312 ton. Voor Noordzee tong is er een meerjarig beheerplan. Op basis van dit plan adviseert ICES dat vissers in 2017 maximaal 14.187 ton maatse tong mogen opvissen (15% toename).

Stand van volwassen schol onveranderd hoog

Vanaf het jaar 2016 geeft ICES een gecombineerd advies voor Noordzee en Skagerrak (het zeegebied tussen Noorwegen en Denemarken). Wetenschappelijke informatie heeft namelijk laten zien dat beide scholpopulaties als één visbestand kunnen worden beschouwd. De scholstand in de Noordzee is de afgelopen 15 jaren steeds verder gestegen. Naar schatting zwemt er dit jaar ruim 945.000 ton volwassen schol in Noordzee en Skagerrak. Sinds 1957, startpunt van de bestandschatting, is er nog nooit zoveel schol in de Noordzee gemeten. Dit komt vooral omdat de visserijdruk fors is afgenomen en dit jaar voor het eerst zelfs láger wordt geschat dan het duurzame MSY niveau waarnaar gestreefd wordt. De Europese Commissie wil het meerjarenbeheerplan dat sterk heeft bijgedragen aan de gezonde toestand van schol, niet meer als basis voor het beheer gebruiken. ICES adviseert daarom op basis van een visserijdruk op MSY niveau dat vissers in 2017 maximaal 121.523 ton maatse schol mogen vangen (een verlaging van 15%).

Herstel kabeljauwstand bijna bereikt

De Noordzee-kabeljauwstand bereikte in 2006 een historisch dieptepunt. Er werden forse beperkingen aan de visserij opgelegd. Het herstel van de kabeljauwstand verliep echter langzaam. Vorig jaar bevond het bestand zich voor het eerst in 20 jaar weer boven het veilige minimum dat nodig is om de voortplanting te waarborgen. Deze positieve ontwikkeling heeft zich doorgezet en het bestand zit nu tegen de grens waarop het bestand als volledig gezond wordt beschouwd. De toename van het bestand wordt bemoeilijkt door de aanhoudende lage aanwas van jonge kabeljauw. Bij een visserijdruk op MSY niveau luidt het advies van ICES dat de visserijen in de Noordzee, de Westelijke Skagerrak en in het Kanaal samen in 2017 4% minder mogen vangen. Dit betekent voor deze gebieden samen maximaal 38.691 ton maatse kabeljauw.

Vaststellen vangstquota

ICES geeft de adviezen in juni zodat de Europese Commissie en de Raad van Visserijministers van de Europese lidstaten zo vroeg mogelijk kunnen starten met het voorbereiden van de besluitvorming over de vangstmogelijkheden voor 2017. De Europese Commissie bespreekt de adviezen met de visserijsector en maatschappelijke organisaties. In december maakt de Europese Commissie voor een aantal gezamenlijk beheerde bestanden vangstafspraken met Noorwegen. Aan het eind van het jaar stelt de Raad van Visserijministers de toegestane vangsten voor 2017 vast.

Tekst: IMARES Wageningen UR
Foto's: Oscar Bos, IMARES Wageningen UR; Sytske Dijksen, Foto Fitis