Wat een blauwe juffertjes!

De libellen worden in twee grote groepen ingedeeld: de juffertjes en de ‘echte’ libellen. De juffertjes zijn slank, klein en hebben hun vleugels normaal gesproken over hun achterlijf. De ‘echte’ libellen zijn forser en groter en hebben hun vleugels opzij uitstaan. Vooral juffertjes zie je momenteel veel. Ze kunnen met tientallen bij elkaar zitten, bijvoorbeeld bij een mooi begroeide tuinvijver. Het algemene lantaarntje heeft een blauw borststuk en een helemaal donker achterlijf, behalve op het eind, waar een oplichtend blauw segment zit: het lantaarntje. Andere algemene blauwe juffers, zoals watersnuffel, azuurwaterjuffer en variabele waterjuffer hebben op hun achterlijf ook blauwe vlekken. Ze lijken best veel op elkaar. 

Om ze uit elkaar te houden moet je op een aantal zaken letten. De watersnuffel, die vooral veel voorkomt op heiden en bij vennen, maar ook verspreid bij andere wateren, heeft een brede lichtblauwe schouderstreep. Dat blauw is breder dan de zwarte streep die eronder ligt. Ook is de watersnuffel te herkennen aan het bolletje op het segment vlak achter zijn borststuk. Hij heeft vrij veel blauw op het achterlijf en die stukken zijn ongeveer even groot. 

De azuurwaterjuffer lijkt wel op de watersnuffel, maar de schouderstreep is duidelijk smaller dan het zwart dat eronder loopt. Op het tweede segment heeft deze soort een U-teken. Op het achterlijf zijn vrij grote blauwe stukken aanwezig, die ook min of meer even groot zijn. De azuurwaterjuffer is vooral op de zandgronden een zeer algemene juffer, maar komt ook daarbuiten regelmatig voor. 

De laatste blauwe juffer die we hier bespreken is de variabele waterjuffer. Deze is vooral talrijk op klei- en veengronden, maar de laatste jaren breidt deze soort zich uit en kun je ze regelmatig samen met de azuurwaterjuffer aantreffen. De naam belooft al niet veel goeds voor de herkenning en hij is inderdaad variabel. Er is minder blauw op het achterlijf en de blauwe stukken zijn niet allemaal even groot. De kleur blauw is ook net een slag donkerder dan bij de azuurwaterjuffer. Het makkelijkste kenmerk is de schouderstreep. De meeste variabele waterjuffers hebben een uitroepteken op de schouder. Die schouderstreep is onderbroken en er is dus een lang deel en een puntje (!).

Je kunt deze juffertjes overal in Nederland aantreffen, zelfs bij een tuinvijver maak je daarop kans. Om ze op naam te kunnen brengen is een herkenningskaart gratis te downloaden. Kijk maar eens of je alle vier de soorten in je tuin kunt vinden en geef je waarnemingen door, bijvoorbeeld via de Jaarrond Tuintelling.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting