Steeds minder vlinders in boerenland

Jaarlijks voeren ruim 750 vrijwilligers vlindertellingen uit. De Vlinderstichting en het Centraal Bureau voor de Statistiek berekenen op basis daarvan hoe het met de vlinders in Nederland gaat. De afgelopen 25 jaar blijken veel boerenlandvlinders hard afgenomen te zijn, met opvallende regionale verschillen. Zo scoren de provincies Groningen, Drenthe, Overijssel en Limburg slecht: daar zijn de afnames het grootst. In Zuid-Holland is er juist sprake van toename, waarschijnlijk doordat de vlinderstand hier haar dieptepunt 25 jaar geleden al bereikte en er nu voorzichtig herstel plaatsvindt. De argusvlinder is een van de boerenlandvlinders die het moeilijk heeft. In 25 jaar tijd verdween 98% van de populatie in Nederland. In een aantal provincies is de argusvlinder zelfs vrijwel geheel verdwenen. De Vlinderstichting denkt dat het verdwijnen van bloemrijke weilanden en veel van de landschapsvariatie hier ondermeer aan ten grondslag liggen. Ook het klimaat kan een rol spelen.

De boerenlandvlinders zijn dan wel verdwenen van de monotone graslanden, maar we vinden ze nog in randen, overhoekjes en wegbermen. Of met andere woorden: in de kleurrijke dooradering van het landschap. De uitdaging is nu dat we juist die plekken behouden en uitbreiden, zodat het gehele boerenland doorsneden wordt door gevarieerde bloemrijke linten.

Begin dit jaar is het nieuwe Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer van start gegaan. Boeren kunnen binnen deze regeling subsidie aanvragen voor het uitvoeren van natuurvriendelijke maatregelen op hun bedrijf. Deze aanvragen worden door de agrarische collectieven gebundeld tot een regionaal plan en ingediend bij de provincie. Helaas hebben dagvlinders en andere insecten nauwelijks een plek gekregen in het nieuwe beleid. Om in agrarisch gebied iets voor boerenlandvlinders te bereiken, moet er dus iets extra’s gedaan worden. Boerenlandvlinders zien graag weer bloemen en variatie verschijnen in de dooradering van het landschap. Dat kan alleen wanneer boeren, collectieven, overheden, burgers en bedrijven zich gezamenlijk hiervoor inzetten.

Hier kunt u de Vlinderstand 2016 downloaden.

Tekst: Anthonie Stip & Gerdien Bos, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling