Eerste kievitseieren gevonden in Jaar van de Kievit

Vroege eerste eieren

Vrijwillige weidevogelbeschermers vonden op 9 maart het eerste kievitsei van 2016. Dat gebeurde in Noord-Brabant. Ondertussen zijn ook in Zuid-Holland, Noord-Holland, Friesland en Gelderland eieren gevonden. In het laatste geval gaat het om een onderzoeksgebied van het Jaar van de Kievit, het Binnenveld bij Wageningen.  Deze eerste eieren zijn behoorlijk vroeg. Het past in de landelijke vervroeging van de eerste eileg, iets dat zich de afgelopen dertig jaar manifesteerde en waarschijnlijk (deels) wordt aangestuurd door de opwarming van het klimaat.

Vanaf nu is het dus opletten geblazen voor liefhebbers van deze steltloper. Op veel plekken zijn al buitelende kieviten te zien, met name boven maïspercelen. In de afgelopen jaren gingen kieviten vooral op zulke percelen vroeg van start met de eileg, het meest in de laatste week van maart. In de komende weken zullen veel meer kieviten beginnen met nestkuiltjes draaien, eileg en broeden.

Kuikenoverleving als hiaat in de kennis

Dit voorjaar doen Sovon en het Vogeltrekstation gezamenlijk onderzoek naar de kuikenoverleving bij kieviten. Dit wordt gezien als een van de belangrijkste factoren in de achteruitgang van deze soort. Er is echter weinig over bekend en dat moet veranderen. In acht gebiedsparen, met zowel onbeschermde als beschermde percelen, volgen we geringde jonge kieviten. Dat doen we met hulp van vrijwilligers en enkele studenten die de geringde vogels willen volgen. Met een flinke steekproef willen we nagaan in wat voor gebieden de kuikens de beste kansen hebben. Zo lijkt er een verschil in overleving te bestaan tussen kuikens geboren op gras en maïs, en bij sloten met een hoog of juist laag waterpeil. Momenteel zijn we nog druk bezig met het zoeken naar vrijwilligers. Vanaf eind maart bloggen we op de pagina ‘jaarvandekievit’ wekelijks over de resultaten.

Hoe kun je meedoen?

Er zijn verschillende manieren waarop je kunt bijdragen aan het Jaar van de Kievit:

• organiseer, of ga mee met, een kievitexcursie in je buurt, bijvoorbeeld in de Nationale Vogelweek van 14 tot en met 22 mei. Promotiemateriaal is te verkrijgen via Vogelbescherming.
• voor broedvogeltellers: let tijdens je telling (BMP, MAS) extra op het gedrag van kieviten en de aanwezigheid van jongen (in jargon: broedcodes 7, alarm, en 12, uitgelopen donsjongen).
• help mee met het regelmatig aflezen van de kievitringen en vraag via kievit@sovon.nl om meer informatie over locatie en periode.

Het Jaar van de Kievit wordt georganiseerd door Sovon Vogelonderzoek Nederland en Vogelbescherming in samenwerking met het Vogeltrekstation en LandschappenNL.

Meer informatie

• Jaar van de Kievit op de Sovon-website
• Presentatie over de kievit tijdens de Landelijke Sovon-dag 2015

Tekst: Jan Schoppers, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Harvey van Diek (leadfoto: kievit pul net uit het ei, 16 juni 2006)