De zomertortels zijn terug, maar het worden er steeds minder

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland [land] op [publicatiedatum]

Ogen en oren open, hij is terug: onze eigen Europese trekduif, de zomertortel. Geen andere duif legt zo’n afstand af tussen zomer- en winterverblijf. En geen andere duif is op zoveel fronten de klos. De wereld van de zomertortel verandert. Snel. In Afrika, in de Sahel, waar door houtkap en overbegrazing het eens perfecte overwinteringsgebied verandert in een barre woestijn. Onderweg, waar jagers op Malta nog altijd proberen op de duiven te jagen, en in Europa. Bij ons zijn het de veranderingen in de landbouw die maken dat het klinkende kirren steeds minder te horen is.

Hij is makkelijk te missen. Een zomertortel adverteert zijn aanwezigheid niet. Althans, niet voor wie er niet op let. Net als veel andere vogels maken ze wel degelijk geluid om het territorium te markeren. Het is gewoon dat het geluid in de mix van het landschap niet zo opvalt.

Eén van de problemen is dat het ideale broedgebied verdwijnt. Oude houtwallen met dicht struikgewas zijn ideaal. Als daar enkele hoog opschietende bomen tussen staan is het helemaal goed. Juist die houtwallen zijn opgeruimd in ons land. In Zuid- en Oost-Europa vind je er nog meer van, maar ook daar rukt de schaalvergroting op en neemt de zomertortel af. Waar de bottleneck echt zit, de factor die het meest van alles verantwoordelijk is voor de afname, is nog niet bekend. Dat zou verder onderzocht moeten worden. Is de overleving van de winter in de Sahel het grootste probleem? Worden er te weinig jongen groot bij ons in Nederland? En als dat zo is, komt dat dan doordat er minder voedsel beschikbaar is? We weten opvallend weinig van de eens zo algemene soort. Het aantalsverloop (een halvering in 10 jaar tijd) is typisch voor heel veel vogels van het boerenland.

Wel weten we dat in het grootste deel van Nederland, met uitzondering van de zeekleigebieden in Friesland en Groningen, de zomertortel er nog is voor wie er oren naar heeft. Let op, en geniet ervan!

Tekst: Lars Soerink, Vogelbescherming Nederland
Foto: David King, CC-BY-2.0-licentie