Ook deze zomer weer Kortsnuitzeepaardjes in de Oosterschelde

Bericht uitgegeven door Stichting ANEMOON [land] op [publicatiedatum]

Op 22 juli 2015 troffen sportduikers een Kortsnuitzeepaardje aan in de Oosterschelde. In het verleden waren waarnemingen, van wat voor sportduikers wellicht de meest populaire Nederlandse vis is, zeer zeldzaam. Jaren konden voorbij gaan zonder dat sportduikers zeepaardjes aantroffen in de Nederlandse kustwateren. De afgelopen tien jaar zijn er echter bijna ieder jaar waarnemingen gemeld. Klimaatveranderingen zijn waarschijnlijk mede de oorzaak van het feit dat zeepaardjes nu ieder jaar in onze kustwateren aanwezig zijn en ook jaarlijks worden waargenomen.

Het zal je maar gebeuren. Je duikt als 15-jarige sportduikster voor het eerst met een onderwatercamera in de Oosterschelde. En meteen kom je de hoofdprijs tegen en maak je er ook nog eens prachtige digitale foto’s van. Dit is wat op 22 juli Mees van der Sanden overkwam toen zij samen met haar vader een vroege avondduik ging maken in de zuidoostelijke Oosterschelde. De hoofdprijs was dus een ontmoeting met een Kortsnuitzeepaardje (Hippocampus hippocampus). Met deze waarneming is de trend van de afgelopen tien jaar van jaarlijkse waarnemingen van Kortsnuitzeepaardjes ook dit jaar wederom gecontinueerd. Alleen in 2009 zijn er geen waarnemingen geregistreerd.

Noordelijke verspreidingsgrens
De Nederlandse kustwateren vormen de meest noordelijke verspreidingsgrens voor het Kortsnuitzeepaardje. Vroeger werden er zeer onregelmatig zeepaardjes op onze kust aangetroffen. Jaren konden voorbij gaan zonder dat er waarnemingen van zeepaardjes werden gemeld. De afgelopen tien jaren zijn er echter bijna jaarlijks zeepaardjes door sportduikers in met name de Oosterschelde aangetroffen. Tevens zijn er in deze periode meerdere zeepaardjes aangespoeld op onze stranden of in netten van vissers aangetroffen. Deze toename van waarnemingen kan deels verklaard worden met het toenemend aantal sportduikers en duikmomenten in onze kustwateren. Meer duikers, meer duiken en dus wordt de kans dat een zeldzame soort daadwerkelijk waargenomen wordt ook groter. Ook door de toenemende populariteit van digitale onderwaterfotografie en de wijze waarop bijzondere waarnemingen steeds vaker via de sociale media gedeeld worden draagt bij aan het breed bekend gemaakt worden van deze waarnemingen. Toch kunnen we hier niet volledig de toename van het aantal waargenomen zeepaardjes mee verklaren. Zeer waarschijnlijk vormen klimaatverandering, de geleidelijke opwarming van het zeewater en vooral ook het steeds minder voorkomen van strenge winters de basis voor het jaarlijks aantreffen van Kortsnuitzeepaardjes in onze kustwateren.

Twee soorten zeepaardjes
Op de West-Europese kust komen twee soorten zeepaardjes voor: het Kortsnuit- en het Langsnuitzeepaardje. Beide soorten zijn aangetroffen in de gehele Middellandse Zee, de West-Europese kustwateren tot aan de Nederlandse kust en Noordwest-Afrika tot aan de Azoren. Beide soorten komen in de Zuid-Europese kustwateren in veel grotere aantallen voor. Het is opvallend dat alle bevestigde recente waarnemingen uitsluitend van Kortsnuitzeepaardjes zijn.

Tekst: Peter H van Bragt, Stichting ANEMOON
Foto’s: Mees en Bas van der Sanden