Kanoetonderzoek op Griend

Bericht uitgegeven door Ecomare [land] op [publicatiedatum]

Hoe kan het dat we zo veel weten over kanoetstrandlopers, terwijl ze alleen maar in Nederland zijn buiten het broedseizoen? Dat komt door uitgebreid onderzoek te verrichten, waar het ringen en vervolgens het volgen van de vogels een belangrijke onderdeel van is. Texelaars Laurens van Kooten en Kees Kuip hebben onlangs op het onbewoonde Waddeneiland Griend geholpen met dit onderzoek door een week lang ringen af te lezen. Ze hadden niet de beste week uitgekozen wat het weer betreft, maar hebben evengoed nuttig werk verricht.

Al jaren bezig met onderzoek
Bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) doen wetenschappers al jaren onderzoek naar de kanoetstrandloper. Er zijn verschillende ondersoorten van deze vogelsoort. Terwijl de ene soort in Noord-Siberië broedt en in Afrika overwintert, is er ook een soort die in Groenland en Canada broedt en in de Waddenzee overwintert. De NIOZ-onderzoekers hebben al veel vogels geringd . Behalve de Waddenzee, bezoeken onderzoekers ook de overwinteringsplaats Mauritanië om ook daar zowel de vogels te voorzien van ringen alsmede de ringen af te lezen. Op basis van de kleur, plaats en combinatie van de vogelringen kun je later in de computer onder andere zien waar de vogel ooit gevangen is en of de vogel als juveniel of als adult gevangen is.

Het weer is bepalend
In de week dat Laurens en Kees op Griend waren, was het nevelig en de wind kwam hard uit het oosten. Door de nevel moesten ze heel dicht bij de vogels komen om ringen te ontdekken en goed af te lezen. De oostenwind zorgde voor extra verlaging in de waterstand waardoor er juist veel meer droog liggend wad beschikbaar was voor de vogels om te foerageren. Kanoeten zijn slimme vogels. Met hun korte snavels kunnen ze niet foerageren op waddenbodem waar met eb meer dan circa 10 centimeter water staat, maar als de oostenwind zorgt voor een verlaging van de waterstand met 30 centimeter kunnen ze er wel bij. Ze profiteerden er meteen van. Dus zaten de kanoeten vaak ver weg. Niettemin heeft Laurens tientallen ringen van kanoeten en rosse grutto’s duidelijk af kunnen lezen. De meeste vogels waren door het NIOZ zelf geringd, maar eentje had een ring uit IJsland en een andere een ring uit noord Noorwegen.

Poep
Het is ook interessant om te weten wat de vogel eet. Daarom hebben ze tijdens hun verblijf op Griend uitwerpselen van de kanoeten geraapt. Doordat de vogels in dichte groepen bij elkaar foerageren, weet je zeker dat al de poep die er ligt van hen afkomstig is. Kanoeten eten vooral kleine schelpdieren zoals het nonnetje. Het is interessant voor de wetenschappers van het NIOZ te weten of dat verandert dus zullen ze de poep die Laurens heeft meegenomen dan ook grondig onderzoeken.

Oude rakker
Laurens kijkt het hele jaar door naar vogels op het wad, op zoek naar geringde dieren. ‘Onze’ kanoetstrandloper arriveert in augustus in het waddengebied en blijft tot en met april. Meestal zitten er duizenden in de winter rond het eiland Griend in de Waddenzee, maar ook vanaf Texel zijn er vogels te vinden. Onlangs heeft Laurens een geringde kanoet gevonden die al 12 jaar oud bleek te zijn! Dat is een behoorlijke leeftijd, want kanoeten worden gemiddeld 7 jaar oud. Dat zijn hele leuke waarnemingen!

Meer weten
Lees meer over kanoetstrandlopers en het eiland Griend op onze digitale encyclopedie.

Tekst: Ecomare
Film en foto's: Kees Kuip