Opvallend veel nieuwe galmuggen

Bericht uitgegeven door EIS Kenniscentrum Insecten [land] op [publicatiedatum]

Binnenkort verschijnt een revisie van de galmuggen van de Benelux, met maar liefst 11 nieuwe soorten voor Nederland en 87 voor België. Galmuggen behoren tot de belangrijkste galvormers op bladeren van planten. De pas in 2008 in Nederland verschenen galmug Obolodiplosis robiniae blijkt opvallend genoeg de meest algemene van ons land te zijn.

Galmuggen zijn met galwespen, galmijten en galvormende schimmels de belangrijkste galvormers. De muggen leggen eieren in planten en de planten reageren door gallen te maken. Dit zijn fascinerende structuren van plantenweefsel, die voor voeding en beschutting zorgen voor de larve van de mug. De verschillende soorten kunnen aan de galvorm herkend worden. De gallenstudie beleeft de laatste jaren een sterke impuls, met name door de beschikbaarheid van goede determinatieliteratuur. Binnenkort verschijnt in Nederlandse Faunistische Mededelingen een revisie van de galmuggen van de Benelux, met maar liefst 11 nieuwe soorten voor Nederland en 87 voor België.

In totaal zijn nu 366 soorten galmuggen uit Nederland bekend, 270 uit België en 96 uit Luxemburg. Nederland is vrij goed onderzocht, maar naar verwachting kan in België en Luxemburg nog veel nieuws ontdekt worden. De nieuwe soorten zijn ontdekt in de periode 1991 tot en met 2014. De ontdekking heeft te maken met de toegenomen aandacht voor gallen en de opkomst van Waarneming.nl en Waarnemingen.be.

Sommige soorten tasten gewassen aan en zijn daarmee economisch van belang. Overigens maken niet alle galmuggen gallen. Een klein aantal larven eet dood organisch materiaal, schimmels of is predator of parasiet. Enkele soorten worden zelfs gebruikt als biologisch wapen tegen schadelijke insecten, zoals schildluizen, bladluizen en mijten.

Het is opmerkelijk dat Obolodiplosis robiniae de meest algemene galmug in Nederland is. Dit is een recente immigrant, die pas in 2008 in Nederland gemeld is. De larven leven in de bladeren van Robinia en veroorzaken daar opvallende bladrollingen. Deze oorspronkelijk Noord-Amerikaanse soort zette ruim tien jaar geleden voet aan wal in Italië en heeft zich inmiddels over grote delen van Europa, inclusief Nederland verspreid. Oorzaak is de grootschalige import van de waardplant Robinia als vervanger van tropisch hardhout.

Tekst: Hans Roskam & Roy Kleukers, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: A. Grosscurt; E. Dijkstra; C. van Steden