Knoflookpadden uitgezet in Kempen~Broek

Bericht uitgegeven door ARK [land] op [publicatiedatum]

Op 14 juli werden in het GrensPark Kempen~Broek bijna 700 larven van knoflookpadden uitgezet. Het was de tweede keer dat knoflookpadlarven werden uitgezet. Afgelopen jaren werkte ARK Natuurontwikkeling aan ontwikkeling van natte natuur waardoor geschikt leefgebied voor de zeldzame knoflookpad is ontstaan. In 2014 werden voor de eerste keer knoflookpadden uitgezet. In 2016 zal de derde en laatste uitzetting plaats gaan vinden. Het Kempen~Broek ligt in de verbinding tussen Brabantse en Midden-Limburgse gebieden waar de knoflookpad nog voorkomt.

Tot in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw holde het aantal knoflookpadden hard achteruit. Oorzaak hiervan was de intensivering van het landgebruik, verzuring van de bodem en overmatig gebruik van meststoffen. Slechts op een handvol plekken overleefde dit bijzondere dier, maar ook daar bleven helpende handen nodig. Om de soort voor Nederland te behouden, is de Projectgroep Knoflookpad opgericht. In het Kempen~Broek zijn verschillende natuurgebieden ontwikkeld die nu weer geschikt zijn voor het dier. Op eigen kracht kan de pad deze gebieden niet bereiken. Daarom brengt ARK de knoflookpad terug in een aantal gebieden, met steun van de provincie Limburg en door samenwerking met Natuurmonumenten en het Vlaamse Natuurpunt.

Kempen~Broek weer geschikt
Kenmerkend voor het Kempen~Broek én voor het favoriete leefgebied van de knoflookpad is dat het er zowel gortdroog als kletsnat is. Op korte afstand van elkaar komen open zandige graslandjes en grote voedselrijke moerassen voor. Deze gebieden worden door grazers open gehouden, waarbij runderen zorgen voor stierenkuilen en kortgrazige moerasvegetaties. Wilde paarden zorgen daarnaast met hun graasgedrag, getrappel en het nemen van stofbaden voor een loszandige bodemstructuur waardoor de knoflookpad zich makkelijk in het zand kan verbergen. Grote, voedselrijke moerassen zijn nodig voor de voortplanting. De droge, zandige gebieden worden door de pad gedurende de rest van het jaar gebruikt.

Op een handjevol plekken in Limburg en Brabant komt de knoflookpad nog voor. In het Brabantse Gastel zit een kleine, maar ernstig bedreigde populatie. In Limburg hield een populatie rond Heythuysen lang stand, maar deze stierf net voor de millenniumwisseling uit. De Meinweg, het aangrenzende Roerdal en de noordelijke Maasduinen zijn de enige plekken waar in Limburg nog knoflookpadden leven. Deze heidegebieden met een jarenlange traditie van cultuurhistorisch natuurbeheer, blijken ook geen garantie voor overleving. Ook daar moest de soort gered worden door dieren bij te plaatsen.

Samenwerking
Door samenwerking van vele partijen is in het Kempen~Broek een lange keten van natuurgebieden ontwikkeld die weer geschikt zijn voor knoflookpadden. Samen met bureau Natuurbalans hebben we hier de knoflookpad terug gebracht. Behalve in natuurgebieden van ARK hebben we ook knoflookpadden uitgezet in gebieden van Natuurmonumenten.

Tekst en foto's: Twan Teunissen, ARK Natuurontwikkeling