Schaapskuddes kunnen nauwkeurig beheren

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Vorige week presenteerden onderzoekers de resultaten van drie jaar onderzoek naar de effecten van schaapskuddes in het heidebeheer. Het blijkt dat kuddes die met een herder over de heide trekken zeer nauwkeurig kunnen beheren met een positief effect voor natuur en mens.

Tijdens het onderzoek, in opdracht van de provincie Friesland, is gekeken naar de effecten die gescheperde schaapskuddes hebben op de dieren- en plantenwereld. Gescheperde kuddes zijn de bekende schaapskuddes met herder en hond. Het was een evaluerend en een experimenteel onderzoek dat op een aantal heideterreinen in Zuidoost-Friesland is uitgevoerd. De resultaten van het onderzoek werden gepresenteerd tijdens het symposium “verbindend beheer met gescheperde schaapskuddes”.

Tijdens het symposium was er ruimte voor discussie. “Hoe houden we de kudde in de benen?” Dat is de vraag die menig herder en beheerder bezighoudt nu natuurbeheer van vele kanten als gevolg van de bezuinigingen onder druk staat. Dat de heide en de herders met hun schapen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, liep als een rode draad door de discussie. Het is vooral zaak dit duidelijk te krijgen bij de vele betrokken partijen. Ook de belevingswaarde van een kudde mag niet uit het oog verloren worden. Zowel recreatieondernemers als herders kunnen hier baat bij hebben.

Uit het onderzoek komt naar voren dat met een gescheperde kudde de heide heel nauwkeurig beheerd kan worden. De resultaten wijzen op een toename van de verscheidenheid aan planten en dieren in de heide. Plaatsen waar klokjesgentiaan voorkomt kunnen bijvoorbeeld wat intensiever begraasd worden wat de verjonging van deze plant ten goede komt. Gentiaanblauwtje, een vlinder, is weer afhankelijk van de klokjesgentiaan en heeft daar dan ook voordeel bij. Andere plaatsen kunnen minder intensief begraasd worden wat de adder weer ten goede komt. Juist doordat de herder met zijn honden de begrazing stuurt is die variatie prima aan te brengen. Daarnaast levert een kudde verschillende schapenproducten en werkt het positief voor het toerisme, recreatie, een aantrekkelijke woonomgeving, schone lucht en schoon grondwater. Heidebeheer met herder, hond en schapen blijkt in veel opzichten positief.

Het onderzoek is gedaan door onderzoekers van de Vlinderstichting, Stichting Bargerveen en B-ware. Landschapsbeheer Friesland nam de coördinatie voor haar rekening. Het onderzoek was mede mogelijk door cofinanciering vanuit het Kennisnetwerk OBN van het Ministerie van Economische Zaken.

Klik hier voor het rapport
Klik hier voor een beknopte weergave van de resultaten

Tekst: Michiel Wallis de Vries & Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling; Harold van de Oetelaar