Grote grazers weer klissenvrij

Bericht uitgegeven door FREE Nature [land] op [publicatiedatum]

Elk najaar groeit de Grote klis in veel Nederlandse natuurgebieden. En elk jaar verspreiden de grote grazers deze plant door het hele gebied, met als gevolg vele klissen die van wapperende haren een vaste kluwen maken. Maar ook elk jaar vallen de klissen er weer uit. Vanaf nu zijn de grote grazers weer vrij van klissen.

De Grote klis is een plant die dieren nodig heeft om zijn zaden te verspreiden. De zaadbollen bevatten weerhaakjes, vergelijkbaar met klittenband, waarmee ze blijven plakken in de manen, staart en vacht van dieren. Maar het doel is verspreiding, niet het hangen in een pluk haren. Hier kan de plant immers niet groeien. Net als herfstblad verpulvert de zaadhuls van de Grote klis op den duur. Hierdoor vallen de zaden eruit, kan de plant opnieuw groeien en is de cyclus rond.

De zaden vallen voornamelijk op de plekken waar grazers vaak lopen: langs de dierenpaadjes. Dat is een tactische plek, want grote grazers zijn gewoontedieren. Hun routes blijven vaak jarenlang hetzelfde. Zo is de Grote klis ook volgend jaar weer verzekerd van verspreiding door het leefgebied van de grazers.

Voor de grazers is het tijdelijk meedragen van de zaden van de Grote klis helemaal geen probleem. De dieren hebben er geen last van. Ze gedragen zich met of zonder klissen in hun haren of kudde precies hetzelfde. Ook zouden ze klissen kunnen vermijden, als ze dat willen. Er is immers plaats genoeg in hun leefgebied. En op het moment dat de grazers hun staarten nodig hebben om vliegen te verjagen, zijn de klissen er alweer uitgevallen.

Voor vele vogels is de Grote klis een waardevolle aanvulling op hun dieet. Zij eten graag zaden van deze plant. Als de plant in het veld staat, maar ook wanneer de zaden uit de haren van de grazers zijn gevallen. Een belangrijke bron van voedsel in een schrale wintersituatie. Insecten profiteren ook van de Grote klis, maar dan in het bloeiseizoen. De plant vormt dan een waardevolle nectarplant.

Voor de liefhebber van wapperende manen en weelderige haardossen bij de grote grazers is de mooie tijd nu weer aangebroken. Het komende halfjaar blijven de grote grazers klissenvrij. Maar daarna start de cyclus gewoon weer opnieuw.

Tekst: Tanja de Bode, FREE Nature
Foto’s: Esther Linnartz, FREE Nature; Tanja de Bode, FREE Nature