Manen koniks verspreiden agrimonie

Bericht uitgegeven door FREE Nature [land] op [publicatiedatum]

Grote grazers verspreiden tal van zaden, zo ook die van de agrimonie. Nadat de bloem is uitgebloeid vallen de kelkbladen van de zaaddoos af en vormen kransen van borstelharen haken voor de vruchtverspreidingen. Door vervolgens mee te liften in bijvoorbeeld de manen van een koniks weet de plant zijn zaden over grote afstand te verspreiden.

Verspreiding van zaden door grote grazers is al langer een bekend fenomeen. Het meest opvallende voorbeeld is de grote klis, maar er zijn vele soorten kleinere planten die net zo goed mee weten te liften. FREE Beheerder Esther Linnartz viel het op dat al grazend de manen van de koniks over de grond slepen. Op dat moment bleven de zaden van de agrimonie netjes in de vacht hangen. Zo hebben grote grazers op vele manieren invloed op het ecosysteem.

De agrimonie is een echte zomerbloeier en komt in Nederland onder andere voor in Zuid-Limburg, langs de rivieren, in het Deltagebied en het Hollandse Duin. Het is een soort van iets drogere gronden, liefst kalkhoudend. Volgens de literatuur zou hij door paarden en runderen vermeden worden. Misschien wordt hij dan niet gegeten, zolang de dieren maar dicht bij genoeg komen weet hij zijn zaden te verspreiden.

De evolutionaire aanpassing van veel planten om hun zaden via grote grazers te verspreiden toont eens te meer het belang van het koppelen van natuurgebieden. Door trek van grote grazers over grote afstand kunnen veel planten nieuwe leefgebieden bevolken en vindt er genetische uitwisseling tussen deelpopulaties plaats. Op deze manier wordt het voor soorten makkelijker te overleven en om op te schuiven met verschuivende klimaatzones.

Tekst: Roeland Vermeulen, FREE Nature
Foto: Esther Linnartz, FREE Nature