Steenmarterkalender juli: de paartijd

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging [land] op [publicatiedatum]

In de tweede helft van juni begint de paartijd van steenmarters; dit duurt ongeveer twee maanden. In deze periode zijn de vrouwtjes meestal maar een of twee dagen bereid om te paren. Het mannetje blijft wel gedurende de hele periode dicht in de buurt om te voorkomen dat een ander mannetje het vrouwtje bevrucht.  

Steenmarters zijn territoriale dieren. Hoewel het mannetje en het vrouwtje elkaars aanwezigheid dulden, is er verder geen samenwerking tussen beide geslachten. Steenmarters bezetten een leefgebied en verdedigen dit tegen soortgenoten van hetzelfde geslacht. Mannetjes en vrouwtjes accepteren elkaar wél in hun territorium. Het leefgebied van een mannetje is daarbij groter dan dat van een vrouwtje en overlapt met de leefgebieden van meerdere vrouwtjes.

Kort vóór en tijdens de paartijd zoeken de mannetjes de vruchtbare vrouwtjes op. Vrouwtjes zijn geslachtsrijp vanaf hun tweede levensjaar, maar niet alle vrouwtjes zijn elk jaar vruchtbaar. De paartijd duurt ongeveer twee maanden en begint in de tweede helft van juni. Dan kunnen mannetjes en vrouwtjes samen in een dagrustplaats te vinden zijn. De vrouwtjes hebben dan vaak nog de opgroeiende jongen van dat jaar bij zich, waardoor het lijkt of er een hele steenmarterfamilie aanwezig is. De jongen hoeven echter niet persé van dit mannetje te zijn, maar kunnen ook een ander mannetje als vader hebben. Over hoe een mannetje reageert op jongen die niet van hem zijn is weinig bekend, maar in dit geval lijkt het gezegde “geen nieuws is goed nieuws” op te gaan.

Een paring duurt dertig tot vijftig minuten en gaat er niet zachtzinnig aan toe. In de vruchtbare periode zijn vrouwtjes meestal maar een of twee dagen bereid om te paren. Soms volgen er met tussenposes van ongeveer een week nog een of twee vruchtbare periodes, waarin het vrouwtje opnieuw bevrucht kan worden. In theorie kan dit gebeuren door een ander mannetje, maar het eerste mannetje zal tijdens de vruchtbare perioden zo dicht bij het vrouwtje blijven dat dit in de praktijk niet vaak voor zal komen.

De Zoogdiervereniging heeft 2013 uitgeroepen tot het Jaar van de steenmarter. Kijk voor meer informatie op www.jaarvandesteenmarter.nl.

Tekst: Bernadette van Noort, Zoogdiervereniging
Foto: Dick Klees, Studio Wolverine