Om boommarters te zien nu het bos in!
ZoogdierverenigingOpgroeiende jongen
Een van de redenen dat boommarters in deze tijd van het jaar zichtbaarder zijn (naast dat het nu veel langer licht is), is de fase waarin de jongen zich bevinden. Jonge boommarters worden doorgaans in de periode eind maart tot eind april geboren. Door de hogere voedselbehoefte van de snelgroeiende jongen gaan de vrouwtjes vanaf half mei steeds vroeger op jacht. Met enige regelmaat beginnen ze daarbij al rond een uur of 15.00 uur. Hoewel de jongen meestal in een boomholte worden geboren, is een dergelijke holte niet geschikt om jongen van ongeveer acht tot negen weken oud zich verder te laten ontwikkelen. De vrouwtjes nemen rond die leeftijd hun jongen daarom mee uit de boomholte, om een meer zwervend bestaan door hun territorium te leiden. Daarbij worden verschillende dagrustplaatsen gebruikt, zoals roofvogelnesten, dichte boomkronen, dichte sparrenbosjes, takkenhopen en grondholen. Gaandeweg juli en augustus neemt het vrouwtje haar jongen mee op jacht en is het mogelijk om in het bos een dergelijk gezin tegen te komen.
Drie jonge boommarters in een boomholte; ze zijn ongeveer acht weken oud en staan op het punt om de holte te verlaten (Bron: Vilmar Dijkstra)
Vrouwtje boommarter met vier jongen van ongeveer drie maanden oud (Bron: Jessica Putting)
Paartijd
Maar rond juli en augustus is er nog meer aan de hand. Dit is namelijk de paartijd van boommarters. Dan zijn ook de mannen, die zich niet bemoeien met het opgroeien van de jongen, veel actiever, om voor het nageslacht in 2021 te zorgen. Daarbij zijn ze ook regelmatig overdag actief om te proberen te paren met de vrouwtjes die in en rond hun territorium leven.
Na de paring worden de eicellen bevrucht en vinden er enkele celdelingen plaats. Daarna stopt de ontwikkeling en duurt het tot februari voordat de celklompjes indalen en zich in de baarmoeder nestelen om zich verder te ontwikkelen. Het moment van indalen van de celklompjes is afhankelijk van de conditie van de vrouwtjes en vindt eerder plaats als ze in een goede conditie zijn.
Waarnemingen doorgeven
Mocht je in de komende tijd een dergelijk familiegroepje tegenkomen, dan willen we dat graag weten. Waarnemingen (met filmpjes of foto’s), kun je doorgeven via vilmar.dijkstra@zoogdiervereniging.nl. Graag willen we weten om welke locatie, datum en tijdstip en om hoeveel jongen het ging. Soms kan het lastig zijn om te herkennen wat de jongen zijn en wat het vrouwtje. De grootte zegt daarbij niet zoveel. Mannelijke boommarters zijn doorgaans groter dan vrouwtjes en de jonge mannen zijn rond deze tijd net zo groot als een volwassen vrouwtje. Je kunt beter letten op de pluimstaart. Die is bij de volwassen vrouwtjes soms nog niet helemaal door de voorjaarsrui en ziet er daarom wat gehavend uit met donkere delen van de zomervacht en lichtere delen van de wintervacht. De jongen hebben een egale donkere staart, die nog niet helemaal is uitgegroeid en daardoor slanker oogt.
Tekst: Vilmar Dijkstra, Zoogdiervereniging
Foto: Jelmer Reyntjes
Films: Vilmar Dijkstra; Jessica Putting