Honderden snoeken moeten exoot zonnebaars keren

Bericht uitgegeven door Stichting Bargerveen [land] op [publicatiedatum]

Deze ochtend vindt in het Mastbos bij Breda een uniek experiment plaats. Maar liefst 800 snoeken worden door Staatsbosbeheer uitgezet om de grote populatie zonnebaars te bestrijden. Deze invasieve vissoort uit Zuid-Amerika vormt een grote bedreiging voor de inheemse waterfauna. Wegvangen van deze exoot is in het Mastbos onmogelijk, dus is de hoop gevestigd op een inheemse vijand.

Vreetzak
De wateren in het Mastbos bij Breda worden al jaren geteisterd door zonnebaarzen. Deze uitheemse soort is door de mens naar Nederland gebracht als siervis, maar is ook in natuurlijke wateren terecht gekomen. De zonnebaars is een alleseter die hier uitstekend gedijt en zeer hoge dichtheden bereikt. Dit gaat ten koste van de inheemse waterfauna. Deze wordt massaal opgegeten door de zonnebaarzen, inclusief bedreigde soorten als venwitsnuitlibel en vinpootsalamander.

Complex
De afgelopen jaren is door Staatsbosbeheer in het Mastbos intensief op zonnebaars gejaagd om de populaties te verkleinen. Het Mastbos is echter een hydrologisch complex systeem met veel verbindingen tussen verschillende wateren. Het wegvangen van de baarzen blijkt dan ook geen optie, omdat de dieren de diverse wateren steeds opnieuw kunnen koloniseren. Achthonderd snoeken worden nu op strategische punten in het Mastbos uitgezet om op de zonnebaarzen te jagen en deze effectief te bestrijden.

Kanibaal
Uit eerder onderzoek zijn er aanwijzingen dat de inheemse snoek in staat is om de populatie zonnebaars onder de duim te houden, waarmee een ecologisch probleem waarschijnlijk kan voorkomen. De kans dat de snoek zelf een ecologisch probleem gaat vormen is gering, aangezien de soort hoofdzakelijk vis op zijn menu heeft staan. Verwacht wordt dat als de zonnebaarzen opraken, de snoek eerder zijn eigen jongen zal opeten, dan dat hij zich aan ongewervelden en amfibieën waagt.

Nulmeting
In het afgelopen jaar is de uitgangssituatie voor zowel de zonnebaars als de overige waterfauna in het Mastbos vastgelegd. De komende jaren zal de visstand worden gevolgd en na enkele jaren zal er een nieuwe evaluatie van bedreigde soorten plaatsvinden. Het experiment is ontwikkeld door Stichting Bargerveen in samenwerking met RAVON en de Unie van Bosgroepen op basis van eerder onderzoek in het kader van O+BN (Ontwikkeling en Beheer van Natuurkwaliteit). Zij voeren ook de monitoring uit. Opdrachtgever en financier voor zowel het experiment als de monitoring is de Provincie Noord-Brabant.

Tekst: Marijn Nijssen & Hein van Kleef, Stichting Bargerveen
Foto’s: Tino Strauss GNU FD-licentie; Mark Zekhuis, Saxifraga; Wikimedia Commons