Kwart bruine ratten in Nederland resistent voor gif

Bericht uitgegeven op [publicatiedatum]

Wat een landelijke oproep voor rattenkeutels van de bruine rat al kan opleveren: 25 procent van de opgestuurde rattenkeutels blijken afkomstig te zijn van verminderd gevoelige oftewel resistente ratten. Onderzoekers van Wageningen UR constateren dat het percentage resistente bruine ratten over heel Nederland weliswaar beperkt is, maar dat in bepaalde regio’s, bijvoorbeeld het oosten van het land, dit percentage waarschijnlijk een stuk hoger ligt. Dat is problematisch, omdat rattengif in dat soort gebieden haar werkzaamheid langzamerhand verliest.

Resistente bruine ratten zijn verminderd gevoelig voor rattengif. Ze eten wel van het gif, maar gaan er niet aan dood of pas na langere tijd. Veel van deze ratten overleven dus de bestrijding en kunnen zich beter voortplanten dan hun gevoelige soortgenoten. Hierdoor wordt de populatie resistente ratten steeds groter. Dit lijkt vooral het geval in het oosten van ons land.

Rattenkeutelonderzoek
In het totaal ontvingen de onderzoekers 361 inzendingen uit heel Nederland. Uiteindelijk bleken 169 monsters geschikt voor analyse. Hiervan was 25 procent afkomstig van resistente ratten. Dit percentage komt overeen met schattingspercentages van Nederlandse bestrijders en met cijfers uit Frankrijk. De 25 procent is een gemiddelde voor heel Nederland. In sommige regio’s, bijvoorbeeld delen van Twente en de Achterhoek, werden alleen maar keutels gevonden van resistente ratten. Dit ‘rattenkeutelonderzoek’ laat zien dat resistente ratten inmiddels over een groot deel van Nederland zijn verspreid. Voor de bestrijding is het belangrijk om te weten of en hoe snel deze resistente populatie zich verder uitbreidt en hoe de dieren zich verplaatsen.

Vervolgonderzoek
Wat betekent deze uitslag voor de bestrijding van de bruine rat in Nederland? Sommige gifstoffen kunnen in gebieden met veel resistente ratten hun werking gedeeltelijk of geheel verliezen, of hebben dit wellicht al gedaan. De onderzoekers willen in vervolgonderzoek graag een link leggen tussen werkzame gifstoffen en genmutaties die resistentie veroorzaken. De onderzoekers kunnen het nu verkregen genetische materiaal ook gebruiken om andere mutaties in het resistentiegen op te sporen en onderzoek doen naar migratiepatronen van de bruine rat.

Meer informatie
Bekijk voor meer details het onderzoeksrapport Onderzoek naar de resistentie van de bruine rat in Nederland – 2012. De website www.bruinerat.nl geeft informatie over de achtergrond van het onderzoek en eerdere berichten in de media.

Bron: Persbericht Wageningen University
Foto: Wageningen University