Zwarte wouw als broedvogel en doortrekker (tot in de schemering)

Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland [land] op [publicatiedatum]

De zwarte wouw, wereldwijd een van de meest verspreide roofvogelsoorten, lijkt zich eindelijk ook in Nederland als broedvogel te vestigen. Dat gaat niet van een leien dakje, want broedpogingen worden niet altijd doorgezet en mislukken ook wel eens.

In 1996 was er een eerste succesvol broedgeval bij Bussloo (Gl.). Pas in 2009 werd er net ten zuiden van Maastricht een tweede succesvol broedgeval geconstateerd, nadat er al een paar jaar in dit gebied zwarte wouwen verbleven. Achttien meter hoog in een ratelpopulier werden er twee jongen grootgebracht. In 2010 werd er, in hetzelfde gebied, één jong grootgebracht in een nieuw nest vier meter hoog in een schietwilg. Ook in 2011 en 2012 nestelde deze roofvogel hier succesvol. Verheugend was een tweede vestiging in zuidoostelijk Noord-Brabant. In 2011 werden twee jongen grootgebracht op een oud nest van een zwarte kraai. in 2012 mislukte de broedpoging echter. Bij de geconstateerde broedgevallen kon berekend worden dat de eileg vanaf half mei plaatsvindt.

Tweede helft mei is ook de tijd waarin nog doortrek van zwarte wouwen plaatsvindt. De meeste trekkers worden overdag gezien, wanneer ze gebruik kunnen maken van thermiek en tot enorme hoogte kunnen opschroeven. Op 28 mei 2013 werden er echter op minstens vijf plekken in Nederland nog na 20.00 uur trekkende zwarte wouwen onderschept, met de laatste om 21.43 uur, en dat is echt wel in de schemering.

Evenzeer opmerkelijk is dat er groepjes bij zaten van vijf (Vianen) en vier (Stevensbeek) exemplaren (bron: waarneming.nl). Het was een bijzonder fraaie en zonnige dag, een van de weinige tot nu toe, en misschien wilden trekkers tot het uiterste profiteren van de gunstige omstandigheden om een eind vooruit te komen. De zuidenwind en een opstomend neerslaggebied vormden misschien een extra prikkel om lang door te gaan. Maar wie weet vlogen ze zelfs nog door gedurende (een deel van) de nacht. Van de bruine kiekendief, die qua vliegvermogen best op de zwarte wouw lijkt (lange, relatief vrij smalle vleugels; lange staart) is uit zichtwaarnemingen en satellietonderzoek bekend dat ze 's nachts door kunnen vliegen, bijvoorbeeld bij de passage van de Middellandse Zee.

Tekst: John van Betteray, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Arjan Boele