Einde aan spookvissen

Bericht uitgegeven door Dutch Caribbean Nature Alliance [land] op [publicatiedatum]

Een jaar geleden begon de Sea Turtle Conservation Bonaire (STCB) met het zogenaamde vislijnenproject ter bescherming van de zeeschildpadden. Visgerei, dat in de zee terechtkomt, wordt opgeruimd, omdat dit materiaal een ernstige bedreiging voor zeeschildpadden vormt. Het gaat om vislijnen, haakjes, netten en ander vuil dat vissers ongewild op de riffen achterlaten. De STCB werkt hierbij samen met de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA), en de stichting Nationale Parken Bonaire (Stinapa). Het project is vergelijkbaar met het Nederlandse project 'Duik de Noordzee schoon’.

Of het project echt nodig is? De recente cijfers van de afgelopen drie maanden bewijzen het. Vijf zeeschildpadden werden verstrikt in vislijnen en netten gevonden in de wateren rond Bonaire. Twee ervan bleken al te zijn verdronken. Drie konden na van lijnen, haken en netten te zijn bevrijd door de medewerkers van de Sea Turtle Conservation Bonaire weer in vrijheid verder zwemmen.

Hulp is er ook van de duikcentra die regelmatig duiken organiseren om de troep onder water op te ruimen. Behalve de terugkerende gezamenlijke schoonmaakduiken met vrijwilligers - de laatste keren dat er, gecoördineerd door Dive Friends Bonaire, bij de Town Pier werd gedoken gingen er op die zaterdagochtenden meer dan honderd mannen en vrouwen onderwater - werken ook individuele duikers en snorkelaars aan het project mee. In totaal hebben zich al 157 vrijwilligers geregistreerd. Zij hebben allemaal een korte introductie gehad over hoe ze met verloren vistuig om moeten gaan. Er zijn daarnaast 19 zogenaamde Tangler Bins, speciale pvc-bakjes, geïnstalleerd op verschillende plaatsen die bekend staan als geliefde duikplekken. Hier kunnen de opgeruimde materialen in gedumpt worden. Rangers van Stinapa legen deze bakjes regelmatig; de oogst bedraagt tot nu toe al meer dan zeven volle grote Kliko-containers. Daarnaast staan verspreid over het eiland nog een vijftal afvalcontainers.

Het is de bedoeling dat - indien een succes - het vislijnenproject model zal staan voor de andere Caribisch-Nederlandse eilanden. Immers: achtergebleven visgerei dat een bedreiging vormt voor de schildpadden en ander onderwaterleven is niet alleen een probleem van en voor Bonaire. Ook elders kunnen dieren hierin verstrikt raken en sterven als zij zichzelf niet snel kunnen bevrijden. En dat het een succes is is volgens STCB-manager Mabel Nava en assistent Sue Willis geen vraag meer. Tijdens het laatstgehouden Happy Hour voor de vrijwilligers werd teruggekeken op het voorbije jaar 2012 en noemde Nava het een meer dan goed jaar waarin de doelstellingen zijn bereikt.

Dat visgerei wereldwijd een bedreiging vormt voor het onderwaterleven zeggen ook Ben Stiefelhagen en Klaudia Bartelink, de initiatiefnemers van het (Nederlandse) project ‘Duik de Noordzee schoon’ dat inmiddels is beloond met de Paul Fentener van Vlissingen Natuurprijs 2010 van het Algemeen Dagblad (25.000 euro). Bovendien kreeg dit project in februari 2011 een donatie van 400.000 euro van de Nationale Postcode Loterij voor een grootscheepse schoonmaakactie van wrakken op de Noordzee. Stiefelhagen en Bartelink worden in die mening gesteund door Pascal van Erp, ook een van de leden van het kernteam van Duik de Noordzee schoon en Cas Renooij, de initiatiefnemers voor ghostfishing.org.

“Spookvissen kent geen grenzen”, zeggen Van Erp en Renooij. “We kennen het probleem van de Noordzee. Maar het leeft natuurlijk wereldwijd. Visnetten die verloren gaan of aan wrakken blijven haken. Met als gevolg dat de netten zinloos vis en ander onderwaterleven blijven vangen. Mits ze intact zijn uiteraard. Maar met de tegenwoordig gebruikte materialen gaan ze nog vele tientallen, zo niet honderden jaren mee. Aangezien wrakken – door de grote visserijdruk - voor veel vissoorten zoals de kabeljauw in de Noordzee de enig overgebleven plekken zijn waar ze zich kunnen voortplanten, komt hierdoor ook de instandhouding van de soorten enorm onder druk te staan.”

Lees verder op Amigoe.com onder het kopje 'Ghostfishing.org'.

Tekst: Peter Onvlee, Amigoe
Foto's: Sea Turtle Conservation Bonaire