Ouderwets veel oranjetipjes op Koninginnedag

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Het heeft een paar weken geduurd, maar nu is toch echt de vlinderlente losgebarsten. Bont zandoogjes, klein geaderd witjes en oranjetipjes vliegen volop en ook de koninginnenpage is al gezien.

Een jaar of twintig geleden was Koninginnedag normaal gesproken de topdag om oranjetipjes te zien. De vlinders begonnen half april en hadden na twee weken hun maximum aantal bereikt alvorens weer geleidelijk af te nemen. Door de klimaatverandering zagen we de piek steeds verder naar voren schuiven waardoor de meeste oranjetipjes de afgelopen vijf jaar rond half april werden gemeld. Vorig jaar, toen de maartmaand erg warm was, gebeurde dit zelfs nog wat eerder. Dit jaar was Koninginnedag weer een echte topdag voor dit fraaie witte vlindertje, waarvan de mannetjes een opvallende oranje vleugelpunt hebben.

Het oranjetipje legt haar eitjes onder andere op de planten look zonder look en pinksterbloem, waar de rupsen op gespecialiseerd zijn. De rupsen eten het zaad van deze planten die door het koude weer ook een stuk later bloeien dan de afgelopen jaren. De vlinder en de planten lijken gelijk op te lopen en dat betekent dat er volop vers zaad aanwezig zal zijn tegen de tijd dat de meeste rupsen uit het ei kruipen en beginnen te eten.

Niet alleen het oranjetipje, maar ook andere vlinders die als pop hebben overwinterd vliegen nu volop. Zo zijn er erg veel meldingen van klein geaderd witje en bont zandoogje, en begint het boomblauwtje ook op veel plekken in Nederland te vliegen. Zelfs de wat minder algemene vlinders, zoals aardbeivlinder, groentje en koningininnenpage worden al gezien. In de duinen kun je kleine parelmoervlinder tegenkomen en in bosachtige gebieden het landkaartje.

De vlinderoverwinteraars nemen nu duidelijk in aantal af. Deze hebben direct bij het begin van het warmere weer al goed gevlogen en hebben een partner gevonden en gepaard. De vrouwtjes hebben hun eitjes afgezet en de vlinders zelf sterven nu. In de zomer komen de vlinders van de volgende generatie weer tevoorschijn. Ze zijn nog niet helemaal weg, maar kleine vos, citroenvlinder en gehakkelde aurelia worden al wel veel minder doorgegeven dan de afgelopen tijd. De dagpauwoog is van de vier soorten nog het meest aanwezig, maar ook deze zal binnen een week of twee helemaal zijn verdwenen.

Tekst en foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting