Oudste klauwier van Nederland terug

Bericht uitgegeven door Stichting Bargerveen [land] op [publicatiedatum]

Het ‘jaar van de Klauwieren’ 2012 is nu ook voor de Grauwe klauwier begonnen. In de afgelopen week zijn de eerste meldingen van mannetjes binnengekomen en dinsdag werd het eerste vrouwtje ontdekt. En wat voor één! Met bijna zeven jaar is deze ‘old lady’ nu de oudst bekende klauwier van Nederland. Komende zaterdag vindt de officiële aftrap van het klauwierenseizoen plaats in het Bargerveen bij Emmen, met lezingen, excursies en de introductie van een klauwierenwandeling App voor smartphones.

De Grauwe klauwieren zijn terug uit Afrika. Nadat afgelopen week al enkele mannetjes werden gezien, is dinsdag 8 mei het eerste vrouwtje ontdekt. Dit vrouwtje is op 30 juli 2005 als jong geringd en is nu dus bijna zeven jaar oud. Daarmee is ze de oudste klauwierenvrouw die ooit in Nederland is waargenomen! Slechts één keer eerder, in 2005, werd in Nederland een zevenjarige klauwier ontdekt, een mannetje in het Bargerveen. De meeste Grauwe klauwieren worden niet ouder dan drie jaar, maar in het buitenland zijn wel eens dieren van acht jaar oud gemeld. Mocht onze ‘old lady‘ ook volgend jaar terugkeren uit Afrika, dan is dat als absoluut Nederlands recordhouder.

Ringonderzoek
Intensief ringonderzoek door Stichting Bargerveen maakt het mogelijk om schommelingen in de klauwierenpopulatie beter te begrijpen. Daarnaast levert het volgen van individuen mooie verhalen op. Het nu gevonden vrouwtje is met drie broertjes en zusjes uit het ei gekropen in Langelo en daar voorzien van een gele kleurring met lettercombinatie ‘PN’. In haar eerste levensjaren heeft ze zich verborgen weten te houden, totdat ze in 2008 werd ontdekt als zwervende vogel in het Vroome Veld in Zuidwest-Drenthe. In 2009 heeft ze zich gevestigd in de buurt van Oosterhesselen, vlakbij Emmen. Hier heeft ze nu voor het vierde jaar op rij een territorium. Inmiddels heeft ze, als ze ook in haar eerste jaren succesvol is geweest, voor een respectabele 30 nakomelingen gezorgd.

Reislustig
Vrouwtje “geel PN” heeft in haar leven al bijna 170.000 kilometer gereisd tussen Nederland en zuidelijk Afrika. Binnen Nederland heeft ze zich in 7 jaar slechts 40 kilometer verplaatst tussen geboortegrond en haar eigen vaste territorium. Overigens geldt vrouwtje “geel PN” hiermee nog steeds als reislustig; meer dan driekwart van de Grauwe klauwieren keert ondanks hun grote mobiliteit slechts terug binnen een paar kilometer van de plek waar ze uit het ei zijn gekropen. Alleen wanneer natuurgebieden dicht bij elkaar liggen of wanneer deze gebieden met elkaar verbonden zijn, worden er vaker verplaatsingen over grotere afstand waargenomen. Zelfs voor Afrika-gangers zijn verbindingszones dus van belang om binnen Nederland nieuwe natuurgebieden te bereiken.

Jaar van de Klauwieren
Zoals blijkt uit de eerste drie ‘verborgen’ levensjaren van vrouwtje “geel PN” zijn Grauwe klauwieren moeilijk te inventariseren. In dit ‘Jaar van de Klauwieren’ zal er extra op de soort worden gelet. SOVON Vogelonderzoek Nederland en Vogelbescherming Nederland roepen iedereen op om waarnemingen van Grauwe klauwieren door te geven. Dit kan via Waarneming.nl of op de website www.jaarvandeklauwieren.nl. Nog leuker is om op deze site een eigen gebied te ‘claimen’, bijvoorbeeld een terrein waar je regelmatig gaat wandelen of fietsen. Gevraagd wordt om tussen 20 mei en eind juli dit gebied minstens drie maal te bezoeken en goed op Grauwe klauwieren te letten.

Aftrap
Komende zaterdag 12 mei vindt de officiële aftrap van het klauwierenseizoen plaats in het Bargerveen. Hier wordt een klauwierenwandeling gepresenteerd die als App is te downloaden voor smartphones. Naast GPS-gestuurde aanwijzingen over de te volgen route en de beste plekken om klauwieren te spotten, krijg je in het veld veel informatie over de Grauwe klauwier en zijn leefgebied aan de hand van filmpjes, geluiden, foto’s en teksten. De App is het hele jaar gratis te downloaden op de site van Vogelbescherming Nederland. Verder zijn er de hele zaterdag excursies, lezingen en informatiestands bij het bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer aan de Kamerlingswijk in Zwartemeer. Deze activiteiten zijn onderdeel van de Nationale Vogelweek die loopt van 11 tot en met 18 mei.

Tekst: Marijn Nijssen en Marten Geertsma, Stichting Bargerveen
Foto's: Harvey van Diek, SOVON Vogelonderzoek Nederland; Gert de Vries
Logo: Elwin van der Kolk