Onderzoek naar amfibieën in straatkolken

Bericht uitgegeven door Stichting RAVON op [publicatiedatum]

Waarnemingen van RAVON vrijwilligers en werkgroepen hebben aan het licht gebracht dat kikkers, padden en salamanders opgesloten kunnen raken in straatkolken van de riolering. RAVON en Stichting RIONED, de landelijke koepelorganisatie voor riolering en stedelijk waterbeheer, gaan de omvang van dit probleem onderzoeken en beschermende oplossingen testen.

Al in 2010 heeft RAVON een zestal van de door RAVON vrijwilligers gemelde locaties onderzocht, waar jaarlijks meerdere tientallen (soms meer dan honderd) amfibieën in straatkolken terecht komen en deze niet meer kunnen verlaten. In de meeste gevallen leidt dat helaas tot sterfte van die dieren. Straatkolken zijn essentieel voor de afvoer van regenwater, maar blijken in sommige gevallen dus een negatieve bijwerking te hebben. Het gaat vooral om straatkolken in de bebouwde kom, waar dieren door de openingen in de deksels vallen tijdens de amfibieëntrek in het voorjaar van de overwinteringsplaatsen naar de voortplantingsplekken. Het gaat vooral om algemeen voorkomende soorten als de gewone pad, bruine kikker, bastaardkikker en kleine watersalamander.

Op initiatief van Stichting RAVON en Stichting RIONED zal komend jaar in een samenwerking van de rioleringssector en de plaatselijke RAVON-vrijwilligers en werkgroepen een inventarisatie gemaakt worden van de relevante probleemlocaties, de aantallen en soorten dieren en de risicovolle perioden. Zo wordt een representatief beeld verkregen van de omvang van het probleem.

RAVON en haar vrijwilligers zijn goed op de hoogte van de verblijfplaatsen en trekroutes van amfibieën. De gemeenten, die de riolering en de openbare ruimte beheren, kunnen gebruik maken van deze kennis. RAVON en RIONED zullen daarom ook als intermediairs fungeren tussen enerzijds de vrijwilligers die de amfibieën en probleemlocaties kennen en anderzijds de gemeentelijke rioleringsbeheerders.

De fabrikanten van straatkolken zijn uitgenodigd passende oplossingen te ontwikkelen. Het tijdelijk plaatsen van afsluitroosters voor kolken kan insluiting voorkomen. En door het plaatsen van metalen of kunststof strips kunnen dieren zelf weer uit een straatkolk kruipen, zo bleek tijdens een onlangs door RAVON uitgevoerde proefopstelling. Randvoorwaarden voor de oplossingen zijn natuurlijk wel de onbelemmerde werking van de riolering voor een goede afvoer van (hevige) regenval en ongehinderd onderhoud van de riolering.

Het onderzoeksproject van RAVON en RIONED zal in de loop van 2012 tot concrete resultaten leiden, die vervolgens in de praktijk toegepast kunnen gaan worden. Informatie over probleemlocaties kunnen worden doorgegeven via a.v.diepenbeek@ravon.nl of 024-7410603.

Tekst: Raymond Creemers, Stichting RAVON
Foto's: Nederbetuwe, GNU-licentie; Jelger Herder, Digital Nature