Gierzwaluwen gieren weer door de lucht
De NatuurkalenderBericht uitgegeven door De Natuurkalender op [publicatiedatum]
Het is 1 mei en zoals elk jaar is dit de tijd dat de gierzwaluwen weer terugkomen. Zo rond Koninginnedag worden de eerste weer gehoord, boven onze hoofden gieren ze door de lucht. Zoals bij veel langeafstandstrekkers heeft het moment van terugkeren weinig te maken met ons Nederlandse weer. De afgelopen jaren werd de gierzwaluw gemiddeld de laatste week van april voor het eerst gezien en gehoord, dit jaar lijken ze iets later terug te zijn.
Op dit moment zijn er 66 eerste waarnemingen van de gierzwaluw doorgegeven aan De Natuurkalender. Dat is weinig in vergelijking met de voorgaande jaren. De afgelopen tien jaar werden de eerste gierzwaluwen gemiddeld in de laatste week van april gemeld. Het lijkt er dus op dat ze dit jaar wat later terug komen. Naar de reden kunnen we op dit moment vooral gissen. Mogelijk heeft het te maken met een niet-zuidelijke, windrichting in de afgelopen tien dagen, waardoor ze zuidelijker blijven hangen.
De gierzwaluwen hebben de winter doorgebracht in tropisch Afrika, ten zuiden van de evenaar. Speciaal om te broeden vliegen ze in het voorjaar naar Europa, grote delen van Azie of het Midden-Oosten. Ongeveer de helft van de gierzwaluwen gaat terug naar dezelfde broedplaats als waar ze vorig jaar ook waren. Nog eens een kwart gaat naar een plaatsje binnen tien kilometer afstand van de vorige broedplaats. Vergeleken met andere vogels zijn ze erg trouw aan hun broedplaats.
Gierzwaluwen brengen eigenlijk hun hele leven door in de lucht. Ze slapen er zelfs. Alleen om te broeden komen ze naar de grond, het liefst in wat oudere steden en grotere dorpen. Daar broeden ze onder dakpannen en in nissen van hoge gebouwen en torens. Kleine dorpjes en verspreide huizen? Daar hebben ze maar weinig mee en je ziet ze er dus ook nauwelijks.
De vogels zijn maar kort in Nederland. Eind juli of begin augustus vertrekken ze van hun broedplekken. Soms, als het weer tijdens de broedperiode slecht is, blijven ze langer, eventueel zelfs tot diep in september. Wat zou dit jaar ons brengen?
Meld u uw eerste gierzwaluwen aan De Natuurkalender?
Tekst: Wichertje Bron, De Natuurkalender
Foto: Saxifraga-Piet Munsterman