Zijn het echt de allerlaatste twee?

Bericht uitgegeven door SOVON Vogelonderzoek Nederland op [publicatiedatum]

Het was al te horen op de radio bij Vara’s Vroege Vogels zondagochtend: het kan zomaar zijn de kuifleeuwerik nu echt aan zijn allerlaatste adem in ons land bezig is. Er zitten er nog slechts twee met zekerheid op een onooglijk industrieterrein in de buurt van Venlo. Of het een paartje is, is niet eens bekend. Triest maar waar, maar ons land gaat zeer binnenkort weer een broedvogelsoort verliezen.

Als sinds 1973 houdt SOVON de Nederlandse vogelstand nauwlettend in de gaten. Ieder jaar geven vele duizenden vogelaars vele honderdduizenden vogeltellingen aan SOVON door. Al deze gegevens worden verwerkt tot rapporten en publicaties waardoor we heel goed weten hoe het met de Nederlandse vogels gaat.

Van de ongeveer 250 broedvogelsoorten die in ons land voorkomen zijn er soorten die toenemen (bijvoorbeeld. kraanvogel, slechtvalk en krakeend) maar ook soorten die in meer of mindere mate afnemen (bijvoorbeeld veldleeuwerik, spreeuw en grote karekiet). Van de soorten die afnemen is de kuifleeuwerik wel het meest schrijnende voorbeeld. Het afgelopen jaar konden er nog slechts een paar territoria genoteerd worden. Nu, begin 2011, lijkt het erop dat er nog slechts twee vogels overgebleven zijn.

De kuifleeuwerik was zo'n veertig jaar geleden nog een algemene broedvogel met een geschat aantal van zo'n drie tot vijf duizend broedparen begin jaren zeventig. In de jaren tachtig en negentig kelderde het aantal dramatisch met tijdens de atlasperiode (1998-2000) nog slechts zo’n zestig tot tachtig broedparen. De laatste tien jaar is het hard gegaan en zijn de overgebleven voormalige bolwerkjes in rap tempo uitgedoofd. Het verdwijnen van geschikt habitat (kale, zandige bodem) en het feit dat braakliggende terreinen met geplande huizenbouw nu veel sneller bebouwd zijn, doen hem de definitieve das om. Zeker als u zich bedenkt dat kuifleeuweriken extreme standvogels zijn waardoor er geen aanwas vanuit omringende landen te verwachten is.

Beluister hier de aflevering van Vroege Vogels waarin de kuifleeuweriken aan bod komen.

Tekst: Harvey van Diek, SOVON Vogelonderzoek Nederland
Foto: IVN Vecht & Plassengebied