Gezocht: wilde zwijnen

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op [publicatiedatum]

In het Jaar van het Wild Zwijn is de Zoogdiervereniging op zoek naar waarnemingen van wilde zwijnen. Want al mogen ze op papier maar in twee gebieden in Nederland voorkomen, ze worden steeds vaker daarbuiten gezien. De Zoogdiervereniging wil in kaart brengen waar en roept iedereen die dit jaar een wild zwijn ziet dat te melden.

Onderzoekers van de Zoogdiervereniging willen een zo goed mogelijk beeld krijgen waar anno 2010 wilde zwijnen voorkomen in Nederland. Dit is belangrijk omdat het wild zwijn formeel alleen op de Veluwe en in de Meinweg in Limburg hun leefgebied hebben. In de rest van het land mogen zij niet voorkomen (het zogenaamde nulstandbeleid). Het is echter zonneklaar dat de praktijk anders is en dat het wild zwijn buiten deze twee gebieden aanwezig is in bijna alle grensprovincies. Om duidelijk te krijgen waar het zwijn allemaal voorkomt, is het van belang om zoveel mogelijk waarnemingen te verzamelen.

Wanneer?
Wanneer u in de avondschemer of bij het ochtendgloren een wandeling door het bos maakt, heeft u de meeste kans om oog in oog te staan met wilde zwijnen. ’s Avonds in de schemering en ’s nachts gaan de zwijnen actief op zoek naar voedsel en is dus de kans op ontmoetingen met wilde zwijnen het grootst. Maar met enig geluk kunt u ook overdag zwijnen tegenkomen. Maak als het even kan een foto, maar laat de dieren met rust.

Waar op letten?
Als u een wild zwijn ziet, is deze vaak niet alleen. Wilde zwijnen leven in een groep, de rotte. Een rotte bestaat uit zeugen met hun biggen en vrouwelijke biggen van het vorige jaar, overlopers. De mannelijke overlopers worden uit de rotte verjaagd. De oudere beren, keilers, leven alleen of in kleine groepjes buiten de rotte.

Sporen
Sporen verraden de aanwezigheid van wilde zwijnen. Als eerste vallen de wroetsporen in de bodem op, die zij maken door met hun snuit de grond om te woelen op zoek naar wat lekkers. Daarnaast verraden ze hun aanwezigheid met schuurplekken bij modderpoelen. Om huidparasieten kwijt te raken nemen wilde zwijnen graag een modderbad. Na het modderbad blijft er een laagje modder op de huid achter dat op specifieke schuurbomen wordt afgewreven. De bomen zijn dan op ongeveer vijftig tot zestig centimeter hoogte kaal geschuurd en soms bedekt met haren. Doordat de modderbaden regelmatig gebruikt worden, is de plantengroei rondom deze plekken helemaal verdwenen. Van een grotere afstand is dan al duidelijk dat er zwijnen aan het werk zijn geweest.

Waarnemingen doorgeven
Dus laat het ons weten wanneer u een wild zwijn heeft gezien. Dit kan door uw waarneming door te geven via de websites www.telmee.nl  of www.waarneming.nl. Bij beide sites moet u zich de eerste keer wel even registreren. Dit is nodig om de waarnemingen te kunnen valideren, wat weer belangrijk is voor een betrouwbaar onderzoek. U kunt op deze site ook komen via www.zoogdieratlas.nl  (informatie per provincie over alle zoogdieren die al gezien zijn). Of u kunt een e-mail sturen naar waarnemingen@zoogdiervereniging.nl.

Jaar van het Wild Zwijn
De Zoogdiervereniging heeft 2010 uitgeroepen tot het Jaar van het Wild Zwijn. Het wild zwijn is één van de indrukwekkendste dieren die je in een deel van de Nederlandse bossen zomaar tegen kunt komen en het dier kan wel wat positieve aandacht gebruiken. De Zoogdiervereniging wil zich in het Jaar van het Wild Zwijn inzetten voor een meer genuanceerd en op wetenschappelijke kennis gebaseerd beeld van het wild zwijn. Deze imposante dieren worden namelijk niet overal met open armen ontvangen. Ze kunnen, naast de positieve effecten op de natuur, weliswaar ook tot overlast leiden (vraatschade, risico op aanrijdingen), maar die is in goede banen te leiden door de juiste maatregelen te nemen. Maak gebruik van de beschikbare ecologische kennis van het wild zwijn, compenseer schade aan de landbouw en neem maatregelen tegen verkeersslachtoffers. Dan kunnen mens en wild zwijn prima samen leven in grotere delen van Nederland. Zo is de gedachte van de Zoogdiervereniging.

Tekst: Marcella Oerlemans en Stefan Vreugdenhil, www.Zoogdiervereniging.nl  
Foto's: Zeug met biggetjes, Veluwezoom, voorjaar 2010, Eric van Kaathoven, www.zoogdiervereniging.nl