Verdringt de marmergrondel onze rivierdonderpad?

Bericht uitgegeven door RAVON op vrijdag 27 maart 2009

Door de toegenomen handel in vissen, (on)bewuste uitzettingen, via ballastwater van schepen of het verbinden van rivierensystemen middels kanalen; van alle kanten komen er nieuwe vissoorten in Nederland terecht. Eén van deze nieuwkomers is de marmergrondel.

Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van de marmergrondel ligt rond de Kaspische en Zwarte Zee, waaronder het stroomgebied van de Donau. Waarschijnlijk is deze soort via het Main-Donaukanaal in Nederland terecht gekomen. Dit kanaal verbindt sinds 1992 de stroomgebieden van de Donau en de Rijn. De eerste vondst in Nederland werd gedaan in de Waal bij Nijmegen in 2002. Sindsdien is het aantal waarnemingen sterk toegenomen. De marmergrondel wordt nu al tot in het benedenrivierengebied en ook landinwaarts in Gelderland (o.a. de Grift, de Veengoot en de Linge) waargenomen. In de Linge zijn in 2007 exemplaren van twee centimeter groot gevonden, wat duidt op een succesvolle voortplanting in dat jaar.

Het lijkt een kwestie van tijd voordat de marmergrondel in heel Nederland deel uitmaakt van de visfauna. De marmergrondel staat erom bekend nieuwe gebieden snel te kunnen koloniseren. Hoewel wordt aangenomen dat de ecologische gevolgen van deze nieuwe soort beperkt zullen zijn, is de verwachting toch dat er competitie optreedt met andere bodemsoorten. Zeker wanneer de marmergrondel hoge dichtheden bereikt, kan dit negatieve gevolgen hebben voor inheemse soorten als de rivierdonderpad en mogelijk ook de riviergrondel en kleine modderkruiper. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat deze exoot ziekten en parasieten kan overbrengen op de inheemse visfauna.

Tekst: Frank Spikmans (RAVON)
Foto: Jelger Herder (RAVON, www.digitalnature.nl)