De ganzen keren terug

Bericht uitgegeven door de Natuurkalender op donderdag 18 september 2008

Nu de zomer ten einde loopt, is het weer een komen en gaan van vogels in ons land. Sommige vogels zijn hier geweest om te broeden en hun jongen groot te brengen. Die gaan nu op weg naar warmere oorden om te overwinteren. Andere vogels hebben juist het hoge noorden opgezocht in de zomer en komen nu terug naar Nederland voor de winter. Zo ook de gezenderde kolganzen die via www.natuurkalender.nl te volgen zijn. Hoe gaat het nu met Eric, Kramer, Cas en hun soortgenoten?

Vliegroutes
Kolgans Eric bevond zich ver noordwaarts. Hij bracht de zomer door op een eiland in de mond van de Yenisey Golf in Siberië. Half augustus begon hij aan de reis naar West-Europa. Inmiddels zit Erik zo’n 300 km ten zuiden van het eiland Nova Zembla, in de buurt van Chërnaya in Rusland.

Eric zit nu redelijk dicht in de buurt van Cas. Die verbleef namelijk de hele zomer zo’n 100 km ten noorden van de plek waar Eric nu is, vlakbij het Russische Varandey. Cas is nog niet echt aan de terugtocht begonnen. Na 2 maanden in hetzelfde gebied te hebben vertoefd, vloog Cas op 3 september 15 km naar het noorden. De dag erna vloog hij echter weer terug naar z’n zomerverblijf en daar zit hij nu nog steeds.

Kolgans Marko bracht de zomer door op het eiland Kolguyev in de Barentszee. Op 9 september vloog hij vanaf dat eiland weer naar het Russische vasteland. Sinds die overtocht van zo’n 150 kilometer doet Marko het weer rustig aan. De afgelopen week is hij nauwelijks verder zuidwaarts gevlogen. Een andere kolgans, Kees, was ook op Kolguyev deze zomer. Hij ging er een week eerder weg dan Marko en bevindt zich nu zo’n 200 km verder zuidwaarts.

Tot slot nog iets over Kramer. Van alle gezenderde ganzen zat hij dit jaar het verst van Nederland verwijderd. Ook Kramer is nu begonnen aan de reis naar West-Europa. Begin juli vloog hij nog voorbij het eiland waar Eric zat, naar een plekje aan de Russische kust 200 km ten oosten van Dikson. In de tweede week van september vloog hij alweer een stukje terug en stak hij de Yenisey Golf over. Om in Nederland te komen, moet Kramer echter nog minstens 1500 km verder vliegen dan bijvoorbeeld Kees en Marko.

	De gekleurde stipjes geven de locaties aan van de verschillende ganzen: Eric (donkerblauw), Cas (lichtgroen), Marko (roze), Kees (rood) en Kramer (lichtblauw) (bron: www.natuurkalender.nl).

Een zware zomer
De aankomst van de verschillende gezenderde ganzen in Nederland zal een spannend moment zijn voor de ganzenonderzoekers. Want de vraag is hoeveel ganzen met succes hebben kunnen broeden. Een paar weken geleden werd al bekend dat het een zwaar jaar was voor kolganzen en andere trekvogels die de zomer in Siberië doorbrachten. Door nog onbekende oorzaak stortte de lemmingenpopulatie in, waardoor roofdieren zich nu richtten op de broedende vogels. Door een lang aanhoudende winter kregen de ganzen ook te maken met smeltwater, dat hun broedsels wegspoelde. Toch waren de omstandigheden niet in alle opzichten slecht, want het was deze zomer wel bijzonder warm op de toendra, met temperaturen boven de 25 graden Celsius. Op dit moment hebben de ganzen te maken met temperaturen tussen de nul en acht graden. Het zal nog even duren voor we weten hoe het ‘onze’ ganzen is vergaan, want ze moeten eerst nog de nodige vliegkilometers maken om Nederland weer te bereiken.

Benieuwd naar de reizen van onze kolganzen? Klik hier om hun vliegroutes te bekijken.

Tekst: Renske Terhürne, de Natuurkalender
Foto’s: Gerard Müskens