Mysterieuze vleermuislijken bij windmolens
ZoogdierverenigingBericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging VZZ op woensdag 3 september 2008
Canadese onderzoekers denken de oorzaak gevonden te hebben waardoor zoveel vleermuizen slachtoffer worden van windmolens. Zij wijzen het luchtdrukverschil aan de uiteinden van de molenwieken aan als boosdoener.
Rond windmolens worden mysterieuze vleermuislijken gevonden. De vleermuizen hebben geen zichtbare wonden. Onderzoek aan bijna tweehonderd vleermuizen die dood werden aangetroffen in de buurt van Canadese windturbines moest de oorzaak achterhalen. De resultaten zijn online gepubliceerd in Current Biology (26 augustus). De plotselinge drukverschillen bij de draaiende wieken van de windmolens kunnen volgens deze publicatie dodelijk zijn voor vleermuizen.
NRC Next schrijft hierover: ‘Rond een windmolenpark in het zuidwesten van Alberta werden 188 verse kadavers van vleermuizen verzameld. Ze bestonden in hoofdzaak uit de Noord-Amerikaanse soorten Lasiurus cinereus en Lasionycteris noctivagans. De dieren waren kennelijk het voorafgaande etmaal slachtoffer geworden van de turbines, maar nog niet de helft had uitwendige verwondingen. Wel bleken bijna alle dieren (negentig procent) bij autopsie inwendige bloedingen te hebben. Vooral de schade aan de longen, zoals die ook bij microscopisch weefselonderzoek werd geconstateerd, was opvallend. In een aantal gevallen was de verwonding onmiskenbaar het gevolg van plotselinge drukverlaging. De longen van zoogdieren, en dus ook vleermuizen, zijn gevoeliger voor snelle luchtdrukverandering dan die van vogels. Achter de toppen van snel draaiende turbinewieken kan de omgevingsluchtdruk met wel vijf tot tien procent terugvallen. In 1985 is aangetoond dat bruine ratten hierdoor kunnen overlijden. Ook Europese vleermuisonderzoekers was al opgevallen dat turbineslachtoffers vaak geen enkele uitwendige verwonding vertoonden. Volgens de Wageningse onderzoeker Herman Limpens voelen vleermuizen die het slachtoffer werden van een turbine vaak vettig aan. “Dat heeft ons al eerder het gevoel gegeven dat door plotselinge onderdruk vet naar buiten was getreden."’
Energieportal.nl legt uit dat de schade wordt aangericht door snel verspreidende lucht in de longen, veroorzaakt door een plotselinge verlaging van de druk. Ook de gevonden vleermuizen met uitwendige wonden zijn volgens de onderzoekers waarschijnlijk pas geraakt door de turbinebladen nadat ze gedesoriënteerd waren vanwege het drukverschil. De site, die zich baseert zich op Discovery.com, laat ook de Canadese onderzoeker Erin Baerwald van de Universiteit van Calgary (hoofdauteur van het onderzoek) aan het woord. ‘Baerwald vindt het een logische verklaring voor de dode vleermuizen: "Vleermuizen vliegen niet zomaar tegen dingen aan, ze kunnen juist heel goed dingen ontwijken. Sterker nog, ze zijn zelfs beter in het ontwijken (of vangen) van bewegende objecten. Toch was de oplossing iets wat niemand had kunnen voorspellen." Het lijkt erop dat op sommige locaties de dode vleermuizen een groter probleem zijn dan overleden vogels. "Hier vinden we ongeveer tien vleermuizen voor elke vogel. Een ander probleem is de impact op de populatie: we hebben hier negen verschillende vogelsoorten gevonden, maar slechts twee verschillende vleermuissoorten,” aldus Baerwald.’
Volgens Baerwald hebben alle soorten last van een plotselinge drukdaling. "Maar hoe groter het dier, des te groter het drukverschil moet zijn om er last van te hebben. Vleermuizen hebben hier veel last van vanwege hun kleine lichamen, lichte gewicht en de opbouw van hun longen. De longen van vleermuizen lijken op die van de mens, in de vorm van een ballon, die van vogels zijn als tubes".’
Tekst: de Zoogdiervereniging VZZ
Foto: Jasja Dekker
Geraadpleegde bronnen:
www.nrcnext.nl (26 augustus)
www.Energieportal.nl
dsc.discovery.com
www.current-biology.com