Amerikaan in Amsterdam

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op zaterdag 26 juli 2008

Afgelopen woensdag vloog er in Amsterdam, op de Nassaukade, een monarchvlinder voorbij. Deze Noord-Amerikaanse soort wordt maar heel af en toe in Nederland gezien. Hij is bekend vanwege de lange trektochten naar een overwinteringsgebied in Mexico.

Het zal je maar gebeuren. Loop je niets vermoedend langs een gracht in centrum Amsterdam, komt er plotseling een grote, opvallende vlinder voorbij die je herkent als monarchvlinder! Dat is spectaculair. Jacob Garvelink maakt het mee afgelopen woensdag op de Nassaukade. “Ik zag hem op middelhoogte op me af vliegen en dacht meteen wow tof, een page of zo. Duidelijk een zeer grote vlinder dus. Toen hij op ooghoogte tamelijk rap voorbij vloog zag ik een duidelijke monarch die ik ook wel in de Verenigde Staten gezien heb. Kleine witte puntjes op de vleugel bovenaan de oranje zwarte webtekening vielen ook op”.

De monarchvlinder leeft oorspronkelijk in grote delen van Amerika en is daar een bekende trekvlinder. ’s Zomers leeft hij in het noorden van Amerika en Canada. In het najaar trekt hij in groepen naar het zuiden waar hij overwintert in Florida, Californie en Mexico. Vooral in Mexico is die overwintering spectaculair, omdat vrijwel de hele Noord-Amerikaanse populatie in een heel klein gebiedje overwintert. Miljoenen vlinders zitten in enkele bomen, die daardoor een groot oranje standbeeld worden.

In Nederland is de vlinder een keer of 15 waargenomen. In 1995 was er een invasie, en toen is de monarchvlinder ook in Engeland regelmatig gezien. De waarnemingen in Nederland kwamen toen van de Maasvlakte en van de Haringvlietdam. Andere recente waarnemingen zijn wellicht toe te schrijven aan ontsnapte exemplaren vanuit kweek. De vlinder is vrij makkelijk te kweken en regelmatig ontsnappen er vlinders, die dan vrij rondvliegen en kunnen worden gespot. Deze Amsterdamse vlinder was aan het trekken, en vloog hard door, maar toch is het de vraag of dit een echt ‘wild’ exemplaar is. De trektijd van de monarchvlinder is het najaar, in oktober en november. Het zou goed kunnen zijn dat deze monarchvlinder is ontsnapt uit de vlindertuin in Artis.

Tekst en foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting