Opgelet: Eikenprocessierups krijgt nu brandharen

Bericht uitgegeven op vrijdag 23 mei 2008 door De Natuurkalender

Door het warme weer in de afgelopen dagen ontwikkelen de eikenprocessierupsen zich snel. Ze bereiken rond deze tijd het derde stadium. Dit is het moment dat ze de vervelende brandharen krijgen die veel overlast kunnen veroorzaken.

Lange en korte haren
Eikenprocessierupsen doorlopen nadat ze uit het ei komen in het begin van april een 7-tal larvale stadia. Ze vervellen zich dus diverse keren. Vanaf het derde stadium krijgen de rupsen de beruchte brandharen. Deze haren zijn niet groter dan 0,1 tot 0,2 mm. De rupsen hebben ook lange haren. Veel mensen denken ten onrechte dat dit de haren zijn die de problemen veroorzaken. Een enkele rups kan wel meer dan 600.000 brandharen op zijn lichaam hebben.

Stadium 3 bereikt: gezondheidsproblemen
Door het warme weer in de afgelopen dagen ontwikkelen de eikenprocessierupsen zich snel. Hierdoor hebben ze rond deze tijd het derde larvale stadium bereikt. Het is dan ook waarschijnlijk dat de komende dagen meer overlast ontstaat. De rupsen vervellen zich nog diverse keren waarbij haren achter blijven in de nesten. Deze haren kunnen indien ze niet verwijderd worden nog wel 7 tot 8 jaar lang gezondheidsklachten veroorzaken. Als de rupsen verdwenen zijn is het probleem voor de volksgezondheid dus niet direct opgelost.

Nesten worden zichtbaar
De rupsen worden rond deze tijd ook steeds beter zichtbaar in de bomen. Het aantal waarnemingen van de eikenprocessierups dat via www.natuurkalender.nl wordt doorgegeven neemt momenteel dan ook toe (zie figuur 1). De rupsen vormen opvallende en karakteristieke nesten die tegen de boomstam aangeplakt zijn. Vaak zitten ze net in de oksel van een boomtak. De rupsen verblijven overdag samen in deze nesten. ’s Nachts verlaten ze in processie de nesten en gaan op zoek naar eikenbladeren om te eten. Als je deze nesten aantreft dan kun je er vrij zeker van zijn dat het om eikenprocessierupsen gaat. Nesten en spinsels van de eikenprocessierups kunnen mogelijk verward worden met die van andere insectensoorten zoals de spinselmot (Yponomeuta sp.) en de bastaardsatijnvlinder. Spinselmotten maken grote webachtige spinsels in verschillende soorten struiken (o.a meidoorn, kardinaalsmuts en vogelkers) maar niet in eik. De spinselmot kan hele struiken kaalvreten, en kapselt deze in met een wit, zijdeachtig spinsel. Eikenprocessierupsen worden, in tegenstelling tot spinselmotten, vrijwel alleen gevonden op eiken. Voor meer informatie zie http://www.natuurkalender.nl/toepassingen/eikenprocessierups/achtergrond_eikenprocessierups.asp

Figuur 1: Plaatsen waar eikenprocessierups gezien is (bron: www.natuurkalender.nl).

Ziet u eikenprocessierupsen: Geef ze door. 

Tekst en foto: Arnold van Vliet, De Natuurkalender.