Afzwaaiende kraanvogels vliegen over het westen van Nederland

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland [land] op [publicatiedatum]

Eind februari, begin maart is dé tijd voor de voorjaarstrek van kraanvogels. Tienduizenden kraanvogels die overwinterd hebben in Spanje en Frankrijk trekken dan naar het noordoosten, richting de broedgebieden in Noord-Europa. Zuid-Limburg krijgt daar nagenoeg jaarlijks een staartje van mee. Maar de afgelopen week zwaaiden grote groepen kraanvogels af naar het westen.

Kraanvogels hebben tamelijke vaste verblijfplaatsen en dito trekroutes, zowel in het voor- als najaar. Traditionele kraanvogelgebieden zijn onder andere Rügen in Duitsland, Lac du Der in Frankrijk en Extremadura in Spanje. Als de temperatuur stijgt en de wind goed is trekken de kraanvogels en masse naar het noorden. De hoofdmoot schampt Zuid-Limburg en daar worden kraanvogels dan ook jaarlijks opgemerkt. Maar bij zuidoostenwind worden de grote vogels naar het westen gestuwd. En dit was precies wat er gebeurde op 5 en 6 maart.

In vrijwel heel Nederland werden honderden waarnemingen van in totaal duizenden kraanvogels gedaan. Al op 4 maart werden enkele tientallen groepen gezien tot 120 exemplaren; op 5 maart nam de trek duidelijk toe en werden vooral in Oost-Nederland veel kraanvogels gezien. Op 6 maart leek Nederland overspoeld te worden door kraanvogels en werden ook in West-Nederland grote groepen kraanvogels gezien, vooral in de ochtend. Op een enkele plaats kwamen de schuwe kranen ook aan de grond, zoals bij Wassenaar. De meeste kraanvogels vlogen in noordoostelijke of strak oostelijke richting, waarbij in het laatste geval de vogels hun koers corrigeerden.

Kraanvogels broeden vanaf 2001 in Nederland met ongeveer drie paar in het Fochteloërveen (Dr/Fr). Het is het resultaat van goed beheer en goede bescherming van de resterende hoogveengebieden. Kraanvogels hebben wel rust en ruimte nodig. Schrijnend is dat juist de rust rond het enige broedgebied in Nederland, het Fochteloërveen, wordt bedreigd door woningbouwplannen van Assen en Midden-Drenthe.

In Duitsland vertienvoudigde het aantal broedparen kraanvogels van 700 in 1978 naar 7.000 in 2009. Het is duidelijk dat wij daarvan de vruchten plukken. Het wordt spannend of de kraanvogels de komende jaren ook in andere gebieden in Nederland zullen gaan broeden. Op steeds meer plaatsen (zoals in de Achterhoek) overzomeren de laatste jaren kraanvogels in geschikt broedgebied.

Kraanvogels zijn enorm groot en zelfs een stuk forser dan ooievaars. Ze trekken in lange slierten, V’s of in rommelige groepen. Regelmatig maken ze ook gebruik van thermiek, net als ooievaars en roofvogels doen. Ze roepen veel, vooral bij landen en opstijgen. Het geluid is heel kenmerkend en verdragend. Luister hier http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat (de kraanvogel staat op pagina 16).

Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto: Arie de Knijff, Saxifraga