Gezocht: exotische vissen, amfibieën en reptielen!

Bericht uitgegeven door RAVON op woensdag 10 december 2008

RAVON legt zich toe op de inheemse vissen, amfibieën en reptielen. Toch is er ook volop aandacht voor niet-inheemse soorten die ons land hebben weten te bereiken. Denk daarbij onder meer aan de zonnebaars, Italiaanse kamsalamander en de diverse waterschildpadden. Samen met andere natuurbeschermingsorganisaties en Waarneming.nl willen we een goed beeld krijgen van de verspreiding van exotische dieren en planten in Nederland. We doen hierbij dan ook aan eenieder een oproep om waarnemingen van niet-inheemse vissen, amfibieën en reptielen te melden via: Telmee.nl of Waarneming.nl.

Samenwerking
Het initiatief voor deze extra aandacht voor exotische soorten in ons land ligt bij de Commissie Invasieve Exoten (COIE). Vanaf 2009 adviseert deze commissie de minister van LNV over de aanpak van invasieve exoten. De COIE inventariseert signalen van invasieve exoten in binnen- en buitenland, beoordeelt de mogelijke schadelijke effecten van exoten en adviseert over eventuele (preventieve) acties. Meer informatie is te vinden op www.COIE.nl.

	Italiaanse kamsalamander

In opdracht van de COIE en in samenwerking met de Gegevensautoriteit Natuur voert RAVON samen met andere natuurbeschermingsorganisaties en Waarneming.nl in 2008 de Signaleringspilot Invasieve Exoten uit. Het doel van deze pilot is om een waarnemingstructuur voor exoten neer te zetten die vanaf 2009 verder kan worden uitgebouwd. Daarnaast willen we uiteraard waarnemingen van exoten verzamelen en rapporteren.

Uitgezet of uitgebroken
Exoten zijn planten, dieren en micro-organismen die door toedoen van de mens in ons land terechtkomen, terwijl ze hier van nature niet thuishoren. Dit gebeurt bijvoorbeeld door de wereldwijde handel in planten en dieren, en het meeliften van exoten in kratten, containers, boten of vrachtwagens. Een deel van deze exoten komt in onze natuur terecht, vestigt en verspreidt zich: de zogenaamde invasieve exoten.

Invasieve exoten kunnen schadelijk zijn voor planten, dieren of ecosystemen die hier van nature voorkomen. Dit kan ertoe leiden dat inheemse soorten gedeeltelijk of zelfs geheel verdwijnen en ecosystemen veranderen. Schade ontstaat op verschillende manieren, onder andere doordat invasieve exoten:

• Voedsel, licht en/of ruimte wegnemen van inheemse soorten (concurrentie)
• Inheemse dieren of planten eten (predatie)
• Inheemse dieren of planten ziek maken
• Paren met inheemse soorten waardoor (kenmerken van) inheemse soorten verdwijnen (hybridisatie)

	Zonnebaars

Bij vissen, amfibieën en reptielen gaat het veelal om ontsnapte of losgelaten dieren van kwekers en hobbyisten. De nodige vissoorten hebben ons land vanuit Oost-Europa bereikt via de kanaalverbinding die begin jaren 90 gereed kwam tussen het rivierensysteem van de Rijn en de Donau. Enkele bekende voorbeelden van exoten zijn de zonnebaars, Amerikaanse hondsvis, Italiaanse kamsalamander, Amerikaanse brulkikker en roodwangschildpad.

Waarnemingen gezocht
We kunnen dus uw waarnemingen heel goed gebruiken! Heeft u een exoot gezien, geef deze dan door via Telmee.nl, of via Waarneming.nl. Ook oude waarnemingen zijn zeer welkom.

Tekst: Jeroen van Delft (RAVON)
Foto's: Arnold van Rijsewijk (RAVON)