Nieuwe pestsoort duikt op in België
Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie [land] op [publicatiedatum]
Drosophila suzukii of ‘spotted-wing drosophila’, zo heet de laatste nieuwkomer op de Belgische vliegenlijst. Maar of deze soort echt welkom is, is maar de vraag. Deze fruitvlieg is immers een invasieve pestsoort, die in Amerika al voor enorme verliezen zorgt in de fruitsector.
Op 21 november 2011 werd in een tuin in Oostende een klein, maar typisch fruitvliegje ingezameld. Het vliegje, amper 2,5 mm groot, bleek na enig onderzoek Drosophila suzukii te zijn. De lang behaarde sprietborstels op de antennes, de grote vlekken in de vleugeltop, de dubbele borstelrijen dwars op de poot van de voorschenen en het gekleurde achterlijfje wezen uit dat het om een mannetje gaat. Een bijzondere vondst, want nooit eerder vastgesteld in België. Bovendien staat de soort bekend als een notoire invasieve pestsoort.
In tegenstelling tot de meeste fruitvliegen die hun eitjes in rot fruit leggen, doet deze soort dat in rijpend fruit. De eitjes groeien uit tot larven, die de vruchten vernielen. Het vruchtvlees wordt al snel zacht en oneetbaar. Ook algemeen in tuinen voorkomende vruchten, zoals kersen, frambozen, bosbessen, druiven en aardbeien, zijn geliefd als plekje om de eitjes af te zetten. In principe is elk fruit met een dunne schil, zowel gecultiveerd als wild, een potentiële eilegplaats. Eens het vrouwtje haar eitjes onder de vruchthuid plaatst, komen er vaak ook nog besmettingen van bacteriën en schimmels bij waardoor de vrucht ook nog sneller rot.
In 2009 werd de soort voor het eerst in Europa waargenomen: eerst in Italië, kort daarna in Frankrijk. Het jaar erop volgden Spanje, Slovenië en Zwitserland. Waar de soort voorheen slechts vrij zuidelijk voorkwam, maakt ze nu een ferme sprong noordwaarts tot aan de Belgische kust. In de streek van herkomst - China, Japan en enkele omliggende landen - slaagt deze Drosophila-soort erin het hele jaar door actief zijn. Deze late Belgische waarneming doet vermoeden dat de vlieg dat in Europa ook kan. Ze heeft een bijzonder snelle levenscyclus, die vaak binnen de tien dagen voltooid wordt. De verspreiding binnen een gebied gaat bijgevolg erg vlot, zowel door de volwassen vliegjes, als door de larven die met het rottend fruit worden verplaatst. Het vermoeden bestaat dat deze nieuwkomer, eens ze meer gematigde gebieden bereikt zoals Noordwest-Europa, een meer invasief karakter kan krijgen. Vanwege haar groot potentieel om tot een ware pest uit te groeien, besloot de EPPO (European and Mediterranean Plant Protection Organization) de soort sinds haar aankomst in Europa in de gaten te houden.
In Amerika zitten ze al met de rotte peren. In 2008 dook de soort daar op en vooral aan de westkust bleek Drosophila suzukii lelijk huis te houden. Recent verscheen deze ook aan de oostkust. Als gevolg daarvan tekenden bepaalde kwekerijen oogsten op die tot 25% lager waren dan gemiddeld. In een kwekerij in Oregon vernielde de soort zowat de volledige oogst! Dergelijke gigantische verliezen werden in Europa gelukkig nog niet gemeld. De soort blijft in Europa echter wel haar areaal uitbreiden en daarom is een goede opvolging noodzakelijk.
Is deze waarneming het begin van een nieuwe pestsoort? Voorlopig blijven we gespaard. Onderzoek in Amerika toonde al aan dat potentiële invasies heel goedkoop de kop kunnen worden ingedrukt door simpele flessenvallen te plaatsen in fruitgaarden. Er zijn dus oplossingen, maar het is wel belangrijk om deze soort nauw in de gaten te houden!
Details van de waarneming vind je hier.
Tekst: Jonas Mortelmans
Foto: Gert Arijs