Gefluit van de smienten op komst

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op vrijdag 14 oktober 2011

Oktober: de ganzen en smienten doen ons land weer aan om hier de wintermaanden door te brengen. Gezien de wind uit het noordoosten en de dalende temperaturen verwachten we dat dit weekend veel smienten Nederland zullen bevolken. Hou daarom de oren gespitst, want de fluitende roep is na zonsondergang goed te horen.

Na zonsondergang, als het net donker is, hoor je steeds vaker de fluitende roep van overvliegende smienten. Ze worden daarom ook wel fluiteenden genoemd. Door middel van het fluiten houden ze contact met elkaar.

Het kunnen trekkende smienten zijn, maar evengoed smienten uit de buurt. In de veilige nacht vliegen ze dan van hun rustplaatsen naar de graslanden om er gras te eten. Hoewel: op plaatsen waar brede sloten graslanden doorsnijden, zie je ook overdag smienten foerageren. Hierbij knippen ze met hun goed daarvoor aangepaste snavel het gras af. In de nanacht en vroege morgen vliegen de smienten weer terug naar de rustplaatsen.

Die rustplaatsen zijn op veel plaatsen in het lage deel van Nederland te vinden. Ze herbergen vaak duizenden, soms wel tienduizenden smienten. Een bekende plek is de Oudekerker Plas net onder Amsterdam, zichtbaar vanaf de A9. Een bont gezelschap, zo’n groep smienten, waarin je allerlei verschillende kleden kunt zien. In de loop van de herfst wordt het - overigens ook fraaie - roodbruine eclipskleed van de adulte mannetjes vervangen door het prachtkleed. De vrouwtjes zijn er in een roodbruine en een grijsbruine variant.

De wind komt momenteel uit het noordoosten, wat betekent dat de trekkende smienten wind mee hebben. Dit zal er in combinatie met de dalende temperaturen voor zorgen dat we de komende dagen heel wat smienten in Nederland kunnen verwelkomen.

De vraag is echter, voor hoe lang nog. Als het aan staatssecretaris Bleeker ligt wordt de jacht op smienten (en grauwe ganzen en kolganzen) in de winter geopend. Plannen daarvoor heeft hij in de nieuwe natuurwet gepresenteerd. Nu al worden er in de winter 100.000 tot 200.000 ganzen geschoten in de vorm van 'schadebestrijding'. Dat wordt met deze wet nog erger.

Voor soorten als kolgans en smient heeft Nederland een internationale verantwoordelijkheid. Van deze soorten overwintert respectievelijk zeventig en vijftig procent van de Europese populatie in Nederland. Bovendien blijkt uit populatieonderzoeken dat de kolgans onder druk staat door beperkte reproductie. Er kan dus niet gesteld worden dat het goed gaat met een soort als de kolgans, zoals het ministerie beweert. Vogelbescherming is zeer verontwaardigd over dit voorstel en zal er alles aan doen om de wet te veranderen.  

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto: Gerard Müskens, Alterra Wageningen UR