Potvis moeder en kalf

Onderzoek aan potvissen in de Middellandse Zee

WWF Nederland
21-MRT-2025 - De oceaan is een bron van leven én van bijzondere verhalen. In de Middellandse Zee bij Griekenland observeerde WWF-er Chris Johnson een hechte familie potvissen met kalfjes, ouders en grootouders. Hun indrukwekkende sociale leven en bijzondere manieren van communiceren tonen hoe waardevol – maar ook hoe kwetsbaar – deze enorme zeedieren zijn.

Potvissen zijn ware oceaannomaden met een unieke cultuur. Hun sociale netwerk doet denken aan dat van olifanten: matriarchale familiegroepen waarin de oudere vrouwtjes hun kennis doorgeven aan de jongere generaties. Ze communiceren via complexe klikgeluiden, coda genoemd. Dit is een soort morsecode die per stam en soms zelfs per familie verschilt. Het systeem is niet alleen functioneel, maar ook een levend archief van culturele kennis, doorgegeven van generatie op generatie.

Ernstige bedreiging

Ondanks hun indrukwekkende intelligentie en aanpassingsvermogen wordt de kleine Mediterrane populatie ernstig bedreigd. Er leven in dit gebied nog maar zo’n 200 tot 250 potvissen. De belangrijkste gevaren:

  • Scheepvaart en botsingen. De Middellandse Zee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. Meer dan de helft van de gestrande walvissen langs de Griekse kust vertoont tekenen van aanvaring.
  • Geluidsoverlast. Onderwatergeluid van scheepvaart en industriële activiteiten verstoort hun communicatie en echolocatie, die essentieel zijn voor navigatie en om elkaar en voedsel te vinden.
  • Plastic en visnetten. Net als veel andere zeedieren raken potvissen verstrikt in visnetten of slikken ze plastic in, met soms fatale gevolgen.

Niet alleen geschiedenis, maar ook toekomst

Gelukkig is er hoop. Elk onderzoek helpt ons hun wereld beter te begrijpen en argumenten te versterken voor betere bescherming. We kunnen hun leefgebied veiliger maken door scheepvaartroutes aan te passen, geluidsoverlast te verminderen en de uitbreiding van beschermde zeegebieden te versnellen. Laten we samen zorgen dat deze indrukwekkende dieren niet alleen een rijke geschiedenis hebben, maar ook een mooie en veilige toekomst.

Het sociale leven van potvissen

Chris Johnson schreef een uitgebreid artikel over het sociale leven en de communicatie van de potvissen in de Middellandse Zee. Dit Engelstalige artikel is te lezen op de website van het WWF Protecting Whales and Dolphins Initiative. Johnson's verhaal maakt ook duidelijk waarom de bescherming van de potvis zo hard nodig is.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Potvissen in de Middellandse Zee (Bron: WWF)

Tekst en beeld: WWF