Help ook in 2025 vlinders en libellen beschermen

Veel mensen genieten van vlinders en libellen in hun tuin of als ze een wandeling maken in de natuur. Voor veel mensen is ook de bescherming van dieren en planten van belang. Het is goed om te weten dat die bescherming alleen maar goed en effectief kan als we weten welke vlinders en libellen waar voorkomen en hoe het met ze gaat. Het doorgeven van waarnemingen is dan ook van belang voor die bescherming. Er zijn allerlei manieren waarop je gegevens kunt verzamelen en doorgeven.

Meetnetten

Door het meewerken aan de meetnetten help je heel veel belangrijke data te verzamelen over hoe het met bepaalde soorten gaat. Op meer dan 1500 plekken verspreid door het land zijn er vaste routes, waar jaar in jaar uit, op precies dezelfde manier de vlinders en libellen worden geteld. Dit gebeurt alleen bij goed weer, zodat je een betrouwbaar beeld krijgt hoe het met de soorten gaat. De tellingen gebeuren in principe eenmaal per week voor de vlinders en eens in de twee weken voor libellen en kosten ongeveer een uur per keer inclusief reistijd. Je kunt zelf een locatie voor je route kiezen, bijvoorbeeld in de buurt van waar je woont of werkt of op een plek waar je graag wekelijks heen gaat. De tellingen worden steeds waardevoller als ze vaker en meerdere jaren geteld worden. Het vraagt dus wel een inspanning en langere adem van de teller.

Flextellen

Een andere manier waarop waardevolle gegevens kunnen worden verzameld, is via zogenaamde flextellingen. Bij een flextelling schrijf je alle vlinders of libellen op die je ziet tijdens een wandeling. Dat kan steeds op een andere plek, je bent dus niet gebonden aan een vaste route. Het kan als je op weg bent naar de supermarkt, als je de hond uitlaat of tijdens een ‘gewone’ natuurwandeling. Belangrijk is dat je alle soorten die je ziet doorgeeft, zodat we ook weten welke er niet waren. Via de app wordt precies bijgehouden welke route er is gelopen en omdat je een complete telling doet, krijgen we een beeld van de aantallen individuen ter plaatse.

Er zijn diverse apps waarmee je flextellingen te doen, via de app ButterflyCount, via live-atlas van SOVON (waarmee je ook flextellingen voor vogels kunt doen) of via transectmonitoring van Obsmap.

Losse waarnemingen

Bij losse waarnemingen, bijvoorbeeld via Waarneming.nl of de NDFF-app, wordt vastgelegd welke soort ergens voorkomt. Hiermee kunnen goede verspreidingskaarten worden gemaakt, maar voor het in beeld brengen van voor- en achteruitgang zijn deze gegevens minder goed te gebruiken.

Geniet, ook in 2025, van vlinders en libellen en help mee met de bescherming door het doorgeven van je waarnemingen.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting