Meetnet libellen: heerlijk tellen langs de sloot

Het is een lekkere zonnige dag eind mei. In een rustige wandelpas loop ik langs een mooi begroeide sloot in de Regulieren, een komkleigebied bij Culemborg. In de oevervegetatie tel ik tientallen lantaarntjes en ook azuurwaterjuffer en variabele waterjuffer zijn present. Ik heb mijn kijkertje nodig om even goed te tellen hoeveel het er zijn. In de eerste sectie kom ik al tot 15 azuurwaterjuffers en 33 variabele waterjuffers. Ik schrik als er plotseling een watersnip vlak voor me wegschiet en volg hem tot hij landt in de sloot een meter of honder verderop. Ook in de tweede sectie zie ik eerst weer alleen maar de drie eerder genoemde juffers, maar daar verschijnt de eerste glazenmaker. De goudbruine kleur en de opvallend groene ogen verraden dat het een vroege glazenmaker is, waar ik er vervolgens nog zeker drie van tel. En gelukkig kom ik ook weer glassnijders en smaragdlibellen tegen. Ik had ze net al volop gezien en dan is het jammer als je ze ‘mist’ als je de route loopt. Aan het einde van de route ben ik content, want ik heb uiteindelijk meer dan 80 juffertjes en 12 echte libellen gezien. Een prachtig resultaat.

Het lopen van een libellenroute, zoals hierboven beschreven, gebeurt op honderden plekken in het land. Eens in de twee weken, vanaf mei, worden door vrijwillige tellers, vaste routes op dezelfde manier geteld. En dat al vanaf 1997, dus al meer dan 25 jaar. De gegevens die we zo verzamelen geven veel informatie over hoe het met de libellen gaat. Juist omdat overal in het land en jaar in jaar uit op dezelfde manier geteld wordt kunnen we harde uitspraken doen over trends. Er zijn al veel routes, maar toch zou het mooi zijn als er meer bij komen. Dan kunnen we nog betrouwbaarder uitspraken doen over het met libellen gaat. Met name in Zeeland en in de drie noordelijke provincies, Drenthe, Friesland en Groningen zoeken we nog vrijwilligers. Heeft u zelf een mooie locatie waar u wilt tellen, dan kan dat, maar medewerkers van De Vlinderstichting willen u ook graag helpen aan een aantrekkelijke en nuttige route bij u in de buurt.

Het tellen van een route:

• 

  Van mei tot en met september in ieder geval eens in de twee weken
• Vaker tellen mag ook, zelfs meerdere keren per dag
• Alleen tellen bij lekker weer, niet te koud en liefst zonnig
• Loop de route in een rustig wandeltempo
• U telt kleine libellen tellen binnen twee meter op de oever en drie meter op het water. Grote libellen tot twee meter op de oever en vijf meter op water

Herkenning

Mocht u denken dat u de libellen niet kent, dan is het goed om te weten dat er online herkenningscursussen zijn waarin alle soorten en hoe u ze kunt herkennen aan de orde komen. Kijk hier voor meer informatie. Voor de blauwe juffers is er ook een handige herkenningskaart (pdf, 548 KB).

Meer informatie

• Voor meer informatie over het meetnet libellen kunt u hier de handleiding (pdf; 706 KB) downloaden.
• Via deze link kunt u zich aanmelden om een route te gaan tellen.

Het meetnet libellen is een onderdeel van het Landelijk Meetprogramma Libellen dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV en onderdeel is van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM).

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting