Volg de kraanvogeltrek nog beter met de vernieuwde kraanvogelradar

De nieuwe kraanvogelradar is in veel opzichten een verbetering ten opzichte van eerdere versies. Je kunt nu bijvoorbeeld per locatie zien wat de kans is op overvliegende kraanvogels. De natuur laat zich nooit precies voorspellen, en daarom houdt de radar er rekening mee dat de kraanvogels niet precies op de voorspelde plek vliegen. In plaats daarvan brengt hij met kleuren in kaart hoe groot de kans is: bij blauw en groen is die kans klein, maar bij oranje en rood is het opletten geblazen. 

Een zwart puntje op de kaart helpt je om te zien waar jij op dat moment bent. Dit maakt het makkelijker om te zien wat voor jou de kans op kraanvogels is. Daarnaast zijn er windvoorspellingen aan de radar toegevoegd die het makkelijker maken om de vliegsnelheid van de kraanvogels te berekenen.

Wetenschappelijke inzichten

Het werken aan de kraanvogelradar en het verbeteren van de voorspellingsmodellen levert niet alleen een voordeel op voor de gebruiker. Het leidt ook tot nieuwe wetenschappelijke inzichten over het trekgedrag van de kraanvogel.

Recent is er een artikel gepubliceerd over de verschillende algoritmen die gebruikt zijn om het vlieggedrag van de kraanvogel te voorspellen. Hierin zijn interessante ontdekkingen gedaan over hoe de kraanvogel zich aanpast aan de wind. Ze passen hun vliegsnelheid aan afhankelijk van of ze wind mee of tegen hebben. Met tegenwind vliegen ze sneller, en ze doen het rustiger aan als ze wind mee hebben. Bij zijwind veranderen ze ook van vliegrichting om te voorkomen dat ze te ver van hun doel afdrijven. Dit verschilt in het voorjaar en najaar: kraanvogels compenseren in het najaar meer voor de wind dan in het voorjaar. Met deze aanpassingen proberen ze hun energieverbruik per afgelegde afstand te optimaliseren, zodat ze zo ver mogelijk kunnen vliegen met de brandstof die ze hebben.

Komt er nog een migratiegolf?

De hamvraag blijft natuurlijk: zijn de kraanvogels de komende tijd nog te zien? Jazeker! Midden oktober was er al een kleine migratiegolf te zien in Zuid-Limburg. Momenteel zijn er nog meer dan zestigduizend kraanvogels in de omgeving van het Duitse Diepholz, een belangrijke rustplaats voor de kraanvogels die ook over Nederland vliegen.

Het warme weer en de ongunstige zuidwestenwind houden ze nu nog aan de grond, maar als de nachten kouder worden en de wind naar het noordoosten draait, dan mogen we weer een massale uittocht verwachten. Met een beetje geluk trekken ze dan weer in groten getale over het oosten van ons land. 

Tekst en foto: Koen de Koning, Wageningen University & Research
Kaarten: Kraanvogelradar