Natuurjournaal 5 juli 2024

De gestippelde houtvlinder is een bijzondere verschijning. Zijn Engelse naam is 'leopard moth' en het uiterlijk van deze grote nachtvlinder heeft inderdaad wel iets weg van een luipaard. Ook qua formaat is de vlinder indrukwekkend, hij heeft een spanwijdte van tot wel zes centimeter. Voordat dit insect als vlinder de wereld gaat verkennen, heeft hij er al een heel leven opzitten. Als rups heeft hij de afgelopen drie jaar geleefd in takken en stammen van jonge bomen. Dit voorjaar heeft de rups zich verpopt en de eerste vlinders komen nu tevoorschijn. Anders dan de rups, die lang leeft, hebben de vlinders maar een paar weken. In die tijd zoeken ze elkaar op, paren ze en leggen ze eitjes. Zo begint de cyclus weer opnieuw. Wil je kans maken een gestippelde houtvlinder te zien? Ga dan eens kijken bij de Nationale NachtvlinderNacht. Op 5 en 6 juli kan je op veel verschillende plekken in Nederland de bijzondere wereld van nachtvlinders ontdekken.

Met een beetje geluk tref je tijdens de Nachtvlindernacht een hageheld. De naam 'held' heeft misschien te maken met het feit dat deze nachtvlinder behoort tot één van de grootste soorten uit Europa. De vrouwtjes zijn nog groter dan de mannetjes. Beiden hebben ze een opvallende, gele dwarslijn over de vleugels. Wanneer de vrouwtjes uit de pop komen, gebruiken ze een speciale geurklier om feromonen (sekslokstoffen) mee te verspreiden. De mannetjes hebben sterk geveerde antennen, waarmee ze heel goed kunnen ruiken. Een paar vrouwelijke geurmoleculen zijn voldoende om de mannetjes helemaal nerveus te maken. Vrijwel onmiddellijk vliegen ze op de geur af. Met een wilde, zigzaggende vlucht van honderden meters gaan ze vastberaden, soms tegen de wind in, op zoek naar het vrouwtje. Het mannetje dat het eerst aankomt, kan paren met het vrouwtje en is verzekerd van nageslacht. 

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Berrie, Waarneming.nl; Gerard Troost, Waarneming.nl