Natuurjournaal 29 juni 2024

De eerste jonge scholeksters kunnen vliegen. Deze stevige, zwart-witte steltlopers leven oorspronkelijk alleen aan de kust, maar tegenwoordig ook in het binnenland. Bij gebrek aan strand om op te broeden, kiezen ze in het laatste geval een plekje uit op een grinddak. Het zijn luidruchtige vogels en ze hebben ook letterlijk een grote mond. De snavel van de scholekster stopt namelijk nooit met groeien. Hij slijt ongeveer in hetzelfde tempo als hij groeit en blijft daardoor dus altijd min of meer even lang. Scholeksterouders zijn zorgzaam en voeren hun jongen nog lang. Wat ze eten kan je aflezen aan diezelfde snavel, want het dieet verschilt nogal per vogel. Scholeksters aan de kust eten vooral schelpdieren. Dat pakken ze niet allemaal hetzelfde aan. Sommige scholeksters hebben een snavel met een bot uiteinde, zij openen een schelpdier door deze kapot te hameren. Het kan ook subtieler: de 'snijders' schuiven hun snavelpunt in een kleine opening van de schelp en snijden het scheldier eruit. Hun snavelpunt wordt hierdoor heel spits. En dan is er nog een derde groep: de worm-specialisten uit het binnenland. Zij zoeken met hun snavel diep in de grond naar voedsel. Daardoor slijt de snavel over de gehele lengte af en krijgt een smallere vorm.

Heb jij het al geroken? Op de fiets, tijdens een wandeling of gewoon onderweg van werk naar huis. Een overweldigende zoete geur, vaak gecombineerd met het gezoem van insecten. Het is afkomstig van lindebomen, die nu overal in bloei staan. De linde is een van de weinige boomsoorten met een complete bloem. De bloemetjes zijn klein en lichtgroen en vallen daardoor niet op. Ze zitten echter vol met nectar en dat ruik je al van afstand. De linde is al sinds de Middeleeuwen onlosmakelijk verbonden met het Nederlandse landschap. We zien hem vaak als straatboom of leiboom. Grote lindebomen geven veel schaduw en vroeger werd er onder lindes vergaderd en gedanst. Voor boerderijen, watermolens en herbergen werden meestal vier lindebomen geplant. Soms zie je ze nog in het landschap, terwijl de oorspronkelijke huizen waar ze bij geplant zijn allang zijn verdwenen. Verschillende plaatsen danken zelfs hun naam aan de linde, bijvoorbeeld Ter-Linden (Limburg), Linderte (Overijssel) en Lindevelde (Gelderland). Volgens oude legenden brengen de bomen geluk. Als je een beschermer voor je woning zoekt, kan je volgens de overlevering het beste een linde planten. Daar doe je niet alleen jezelf, maar ook de insecten een plezier mee. 

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Mark Zekhuis, Saxifraga; Ineke Radstaat, Nature Today