Als een trein met gifgroene eieren

Als je duikers vraagt welk zeedier onlosmakelijk met Pasen verbonden is, krijg je steevast één aparte en opvallend lange naam te horen. En niet alleen de naam is lang, maar het dier zelf ook. En misschien nog aparter zijn de eierklompen die deze dieren afzetten. Gifgroen en veel groter dan het dier zelf. Onder water wemelt het momenteel weer van zich voortplantende Gestippelde dieseltreinwormen.

Meteen raak

Bij Pasen hoort eieren zoeken. Dat kan uitstekend aan en in zee. Ook Lilian Schoonderwoerd en haar duikbuddies Kees Braspenning en Mattie Trommelen behoren tot de zee-eieren zoekers. Als enthousiaste, in het onderwaterleven geïnteresseerde duikers gingen ze ter voorbereiding op Pasen alvast anderhalve week eerder te water. Ze deden dat op woensdag 21 maart in de namiddag op de bekende duikocatie bij het gemaal van Dreischor. Lilian, die waarnemer is van het Monitoringproject Onderwater Oever (MOO) en vanuit Stichting ANEMOON lezingen geeft, vertelt dat het meteen raak was. Overal zagen ze de Gestippelde dieseltreinworm. Lilian: "Vanaf de instap tot aan de 'drop-off' zaten ze massaal op het zand en tussen de wieren op circa één tot twee meter diepte." Ze nam ook de grote gifgroene eierklompen waar, maar die waren nog in de minderheid. Lilian: "Veel meer wormen, vaak twee bij elkaar, dan eipakketten, dus ik denk dat ze nog aan de leg moesten."

Warm gevoel

Als je als duiker in de lente groen ziet en aantreft waar je voor komt, geeft dat voldoening. En bij dieseltreinwormen met eieren rond Pasen hoort 'een beetje een warm gevoel', zo berichtten we al in 2013. Het is nu Pasen, het zeewater is aan het opwarmen en de zeewatertemperatuur zal alleen maar stijgen. Dat doet wat met ons humeur. Iedereen blij!

Pakkende namen

Nederlandse namen zijn soms juweeltjes. Vaak is niet duidelijk wie ze verzonnen heeft, maar van sommige is zeker dat ze ontstonden binnen de jeugdbonden voor natuurstudie. Voorbeelden zijn Traktorwieltje (een zoetwaterslakje) en Michelinmannetje (een dikke zeespin). Ervaring leert dat juist zulke namen na excursies en lezingen blijven hangen. De naam Gestippelde dieseltreinworm komt uit de NJN.

Gelukkig bestaan ze nog steeds, verenigingen van enthousiaste jongeren die de natuur intrekken, kampen organiseren en in plaats van de hele dag online, liever live in de natuur bezig zijn. En frisse ideeën voor pakkende Nederlandse namen zijn altijd welkom, zeker nu er alsmaar meer soorten in ons land bijkomen (exoten, zuidelijke opschuivers en nieuw voor de wetenschap ontdekte soorten).

Meer informatie

• De soort is ook besproken in het Natuurjournaal.
• Over andere onderwater-paaseieren en eieren die je in de lente in zee kunt tegenkomen is hier en hier informatie te vinden.
• Als je duikt of snorkelt en wilt meehelpen met het volgen van de veranderingen in het onderwaterleven, dan is het Monitoringproject Onderwater Oever vast iets voor jou. Registreer je als waarnemer via het ANEMOON-invoer-portaal of stuur een mail naar info@anemoon.org.

Naschrift: Als wetenschappelijke naam werd in dit bericht aanvankelijk nog Phyllodoce maculata gebruikt. Voor de bij Dreischor waargenomen (en mogelijk alle) Nederlandse exemplaren kan voortaan beter de naam Phyllodoce mucosa worden gebruikt (met dank aan Ton van Haaren en Mick Otten).

Tekst: Rykel de Bruyne, Lilian Schoonderwoerd & Inge van Lente, Stichting ANEMOON
Beeld: Marion Haarsma (leadfoto: gestippelde dieseltreinworm bij een eierklomp, Sint-Annaland, maart 2010); Lilian Schoonderwoerd