Poelkikker, cover RAVON-balans

Welke provincies zijn belangrijk voor welke soorten reptielen en amfibieën?

Stichting RAVON
18-DEC-2023 - Vandaag verschijnt de vierde uitgave van de RAVON-balans, het jaarlijkse overzicht van RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland) over de stand van de reptielen, amfibieën en vissen in ons land. Zorgwekkend is de achteruitgang van algemene soorten gewone pad, bruine kikker en levendbarende hagedis. De basiskwaliteit van de natuur schiet tekort. Maar er zijn ook positieve verrassingen.

Aantal soorten per provincie zegt niet alles

De soortendiversiteit aan herpetofauna verschilt sterk tussen provincies. Limburg spant de kroon met alle 23 Nederlandse soorten, waaronder vier soorten die enkel in deze provincie te vinden zijn. Drenthe en Gelderland (18), Overijssel (17) en Noord-Brabant (16) zijn ook soortenrijk. De minste soorten zijn aanwezig in Flevoland (7), Groningen (10), Zuid-Holland (10) en Zeeland (11), provincies die in het verleden voor een belangrijk deel onder invloed van de zee stonden en waar een aantal voor de herpetofauna belangrijke habitattypen schaars zijn of ontbreken. Sommige van deze wat soortenarmere provincies zijn voor bepaalde soorten echter van groot belang. Wil je weten welke? Lees verder in de RAVON-balans op pagina 18 (pdf: 9,4 MB).

Levendbarende hagedis: Noord-Brabant heeft de meeste kilometerhokken met levendbarende hagedis van alle provincies

Kwabaal

Veel soorten hebben het onverminderd moeilijk. Van specialistische soorten, zoals de kwabaal, weten we dat ze ernstig onder druk staan en zonder herstelmaatregelen dreigen te verdwijnen uit Nederland. In deze balans besteden we aandacht aan het onderzoek naar grootschalig natuurherstel voor geschikte leefomstandigheden ten gunste van deze mysterieuze vis. Lees verder op pagina 12 (pdf: 9,4 MB).

Kwabaal

Minimale kwaliteit natuur nodig tegen verdere achteruitgang

Zeer zorgelijk is dat we ook achteruitgang zien van algemene soorten zoals de gewone pad, bruine kikker en levendbarende hagedis. De kwaliteit van de leefomgeving is kennelijk niet meer toereikend om populaties van deze soorten in stand te houden. Om deze neerwaartse trend te stoppen en populaties te laten herstellen is een minimale basiskwaliteit van de natuur nodig. Lees verder op pagina 14 (pdf: 9,4 MB).

Verrassingen

Gelukkig kunnen we ook positieve verrassingen melden in deze RAVON-balans. In Noord-Brabant werden nieuwe vindplaatsen ontdekt van hazelworm, gladde slang en levendbarende hagedis. Gerichte inventarisaties en navraag bij omwonenden leverden veel nieuwe informatie op. Lees verder op pagina 14 en 16 (pdf: 9,4 MB).

Matty Meij en Annemarie van Diepenbeek controleren leefnetten op knoflookpadden in ‘t Hurkske

Belang van data verzameling door vrijwilligers

Bovenal laat deze balans weer zien hoe belangrijk en waardevol de vrijwillig verzamelde data is voor trends, verspreidingskaarten en verdere kennisontwikkeling over onze soorten. Kennis die onverminderd van belang blijft voor het verbeteren van natuurbeleid en -beheer, en belangrijke input levert voor natuurherstel. RAVON-vrijwilligers verzamelen jaarlijks een indrukwekkende hoeveelheid data, met veel passie en grote betrokkenheid. Lees de artikelen over Matty Meij en Viswerkgroep de Prik op pagina 6 en 24 (pdf: 9,4 MB).

Meer informatie

Tekst: RAVON
Foto's: Jelger Herder (leadfoto: poelkikker); RAVON; Peter Otte