Heimans en Thijsse Prijs 2023 voor Aaf Verkade

Aaf Verkade zet zich sinds 1999 op indrukwekkende wijze in voor het bevorderen van natuurbeleving en natuurstudie in de stad Leiden. Haar toewijding en bijzondere aanpak hebben een diepgaande impact gehad op zowel de lokale gemeenschap als de bredere natuurbeschermingsgemeenschap in Nederland. De laureaat heeft belangrijke en inspirerende activiteiten ontwikkeld en onderscheidt zich op verschillende vlakken:

Duidelijke uitstraling: Aaf Verkade is de enige stadssnorkelaar in Leiden, die met een onnavolgbaar enthousiasme en passie de onderwaterwereld van grachten, singels en vijvers onderzoekt. De onderwaterwereld is bij vrijwel iedereen onzichtbaar en onbekend maar zo dichtbij. Ze brengt deze boeiende verborgen wereld tot leven en deelt haar bevindingen op een inspirerende manier met het publiek. Zie bijvoorbeeld haar website Onder water in Leiden.

Grensverleggend en baanbrekend: Aaf Verkade heeft een nieuw perspectief geboden op stadswateren door intensieve snorkelonderzoeken uit te voeren. Ze ontdekt voortdurend nieuwe soorten en veranderingen aan de onderwateromgeving en heeft bijgedragen aan de bewustwording van de waarde van de blauwe stadsnatuur.

Nieuwe doelgroepen en publiek: Ze betrekt en bereikt heel veel verschillende mensen. Jong en oud en uit alle lagen van de bevolking. Met haar watertheater bereikt ze museumbezoekers, haar zoutkistenroute door het visreservaat informeert wandelaars en toevallige voorbijgangers. Ze betrekt de mensen op een speelse en educatieve manier. 

Lange geldigheidswaarde en duurzaamheid: Haar initiatieven, zoals de kattenklimtouwen en watertuinen, hebben een blijvende impact gehad en blijven inspireren. Ze heeft ook bijgedragen aan de sociale cohesie door mensen uit straten en buurten te betrekken bij natuurbehoud. De door Aaf en illustrator Guus Gijben ontwikkelde Zakgids voor het Zaklampvissen laat onderwaterbewoners en hun gedrag zien, zodat lezers die vanaf de oevers zelf kunnen leren herkennen.

Vernieuwende onderzoeksaanpak: Aaf Verkade heeft innovatieve methoden ontwikkeld, zoals het trainen van roofvissen om invasieve exoten zoals de Amerikaanse rivierkreeft te bestrijden, wat van grote waarde is voor het begrijpen en behouden van de inheemse biodiversiteit.

De Heimans en Thijsse Stichting erkent Aaf Verkade als een uitzonderlijk en inspirerend individu, dat net als Eli Heimans en Jac. P. Thijsse ruim honderd jaar geleden, de waardering voor de natuur en natuurstudie op een unieke manier bevordert. Haar werk is een voorbeeld van hoe één persoon een diepgaande verandering teweeg kan brengen en kan bijdragen aan een gezondere, natuurrijke en duurzamere samenleving.

Uitreiking tijdens Heimans en Thijsse Symposium

De uitreiking vindt plaats op zaterdagmiddag 18 november tijdens het jaarlijkse Heimans en Thijsse Symposium dat plaats vindt op de campus van Wageningen University & Research. De titel van het symposium is 'Leidt meer kennis van de geschiedenis tot een succesvollere natuurbescherming?'. Hierin gaat het over de vraag of natuurbeschermers wel voldoende historisch besef hebben en of een betere kennis van de eigen geschiedenis en de veranderingen in de natuur natuurbeschermers helpen om effectiever te opereren? Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Het volledige programma is te vinden en ook aanmelden kan via de website van de Heimans en Thijsse Stichting.

Over de Heimans en Thijsse Prijs

De Heimans en Thijsse Prijs bestaat al vanaf 1955 en wordt uitgereikt als erkenning van het werk van personen, groepen van personen of organisaties die een bijdrage leveren aan de samenleving in de geest van Eli Heimans en Jac. P. Thijsse. Zij verrichtten aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw baanbrekende activiteiten op het gebied van natuurbeleving, natuurstudie en natuurbescherming in Nederland, onder andere met de oprichting van Natuurmonumenten, het behoud van het Naardermeer, en de Verkade-albums. De jury bestond dit jaar uit de leden van het Dagelijks Bestuur van de Heimans en Thijsse Stichting en een vertegenwoordiger van IVN Nederland en de KNNV Vereniging voor Veldbiologie. De Heimans en Thijsse Prijs bestaat uit een bronzen spreeuw. Zie het korte en uitgebreide overzicht van alle laureaten op de website.

Tekst: Heimans en Thijsse Stichting
Foto’s: Heimans en Thijsse Stichting; Rob Buiter; Andrew Mutzner