Natuurjournaal 21 oktober 2023

Qua temperatuur jojoot de herfst deze week nog op en neer met vandaag een ouderwets regenachtige oktoberdag. Het echte herfstgevoel krijg je helemaal wanneer je het hoge gegak van een groep overvliegende kolganzen hoort. En vanaf nu kan je dat zeker horen: de aantallen kolganzen schoten deze week omhoog. Ze komen uit Rusland (het noordwesten en Siberië) om te overwinteren. Het is hier ’s winters een van de meest algemene ganzen; maar liefst tachtig procent van alle kolganzen in de wereld kiest Nederland als bestemming voor het winterhalfjaar! Ze zitten vooral in weilanden in Noord-Nederland en het rivierengebied, waar ze overdag grazen en ’s nachts in grote groepen op open water slapen. Hun gegak is heel typisch. Verder herken je ze aan de witte bles rond de snavel en de zwarte strepen op de buik.

Terwijl roepende kolganzen het achtergrondgeluid van de herfst vormen en door iedereen gehoord kunnen worden, gaat de komst van andere soorten veel ongemerkter voorbij. Nu is het ook de piek in de vliegtijd van het papegaaitje. Geen vogel, maar een nachtvlinder. Waar de naam vandaan komt, is een raadsel. De vlinders zijn aan het begin van de herfst verpopt en nu druk met de paartijd. Na de daad sterven de mannetjes, maar de vrouwtjes zoeken een plek om te overwinteren. Pas in het voorjaar gaan ze namelijk eitjes leggen. Het papegaaitje is niet algemeen, maar komt verspreid over het land lokaal voor in bosachtige gebieden. De rupsen eten daar – vermomd als groene takjes - van eikenbladeren.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto’s: Bart Vastenhouw, Saxifraga; Ab H. Baas, Saxifraga